Verbum

кале́ка, ‑і, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑лецы, Т ‑ай, ж.

Чалавек, які страціў якую‑н. частку цела або здольнасць валодаць ёю ці наогул мае які‑н. фізічны недахоп. Рука яго [Зыгмунта] больш у локці не згіналася, ён астаўся калекам назаўсёды. Чорны. Жыў ён [Сяргей Маеўскі] са сваёй адзінай дачкой-калекай, гарбатай ад нараджэння. Шамякін. // Пра чалавека з пашкоджанай, ненармальнай псіхікай.

кале́ктар, ‑а, м.

1. Установа, якая займаецца зборам і размеркаваннем чаго‑н. Бібліятэчны калектар.

2. Шырокі канал або труба, якая збірае вадкасць або газы з другіх каналаў (труб) для адводу іх у іншае месца. Каналізацыйны калектар. Меліярацыйны калектар.

3. Частка электрамашыны, якая служыць для ператварэння пераменнага току ў пастаянны.

4. Падземная галерэя, якая пракладваецца пад паверхняй вуліц для ўкладкі кабеляў або труб.

[Лац. collector — збіральнік.]

кале́ктарны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да калектара. Калектарныя супрацоўнікі. Калектарны канал. Калектарны генератар. Калектарная ўкладка труб.

калектывізава́ць, ‑зуецца; зак. і незак.

1. Аб’яднацца (аб’ядноўвацца) у калектыў.

2. Зал. да калектывізаваць.

калектывізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., каго-што.

Аб’яднаць (аб’ядноўваць) у калгасы. Калектывізаваць сялянства. □ Сымон Карызна, упэўнены ў немінучай удачы, даў сабе слова намагчыся ўсімі сіламі і калектывізаваць свой сельсавет раней ад усіх у раёне. Зарэцкі.

калектывіза́цыя, ‑і, ж.

Аб’яднанне дробных сялянскіх гаспадарак у буйныя сацыялістычныя гаспадаркі — калгасы. — Правільная палітыка нашай камуністычнай партыі, — гаварыў Кастусь, — палітыка .. развіцця індустрыі і калектывізацыі сельскай гаспадаркі — апраўдала сябе выдатна. Брыль.

калектыві́зм, ‑у, м.

Таварыскае супрацоўніцтва і ўзаемадапамога працоўных, заснаваныя на свядомым падпарадкаванні асабістых інтарэсаў грамадскім. «Дзень брыгадзіра» стаў школай выхавання кадраў, умацавання працоўнай дысцыпліны, згуртавання брыгад, выхавання пачуцця калектывізму, арганізацыі сацспаборніцтва. Дуброўскі.

калектыві́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Прыхільнік калектывізму.

калектыві́стка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Жан. да калектывіст.

калектывісты́чны, ‑ая, ‑ае.

Заснаваны на прынцыпах калектывізму. Што абшчынная, калектывістычная буйная вытворчасць вышэй капіталістычнай буйной вытворчасці, гэта Кауцкі прызнае — само сабой разумеецца — з поўнай рашучасцю. Ленін.

калектыві́сцкі, ‑ая, ‑ае.

Заснаваны на прынцыпах калектывізму. Калектывісцкія погляды.