Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

канто́ршчык, ‑а, м.

Разм. Работнік канторы. Рыгор прыняў ад канторшчыка разліковую кніжку. Гартны.

канто́ршчыца, ‑ы, ж.

Разм. Жан. да канторшчык.

канто́ўка, ‑і, ДМ ‑тоўцы, ж.

Дзеянне паводле дзеясл. кантаваць (у 1, 3 знач.).

кантраба́нда, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

1. Тайны правоз або перанос цераз дзяржаўную граніцу тавараў, каштоўнасцей і інш., забароненых або абкладзеных пошлінай. Змагацца з кантрабандай.

2. зб. Тавар, каштоўнасці і інш., якія тайна правозяцца або пераносяцца праз дзяржаўную граніцу. Яны [чужыя людзі] хавалі тут кантрабанду. Колькі часу патрацілі, колькі страху набраліся! Колас. Якая яму была справа, падшывальцу Андрэю, што ён, Лупянок, вазіў кантрабанду... Лынькоў.

3. у знач. прысл. кантраба́ндай. Тайна, употай. Наносілі мы поўныя вышкі асенняга лісця, .. здабывалі кантрабандай канюшыны ўлетку, нажынаючы яе сярпом. Дубоўка.

[Іт. contrabando ад contra — супраць і bando — урадавы ўказ.]

кантраба́ндны, ‑ая, ‑ае.

Які з’яўляецца кантрабандай. Кантрабандны тавар. // перан. Тайны, забаронены. У часе ж вайны з немцамі пан Зыгмусь некалькі разоў перавозіў кантрабандным парадкам цара Мікалая, каб за граніцай ён мог пабачыцца і пагутарыць з Вільгельмам. Колас.

кантрабанды́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Той, хто займаецца кантрабандай. Затрымаць кантрабандыстаў.

[Ісп. contrabandista.]

кантрабанды́стка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Жан. да кантрабандыст.

кантрабанды́сцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да кантрабандыста, належыць яму.

кантраба́с, ‑а, м.

1. Струнны смычковы музычны інструмент самых вялікіх памераў і самага нізкага гучання.

2. Самая нізкая па гучанню разнавіднасць пэўнага інструмента. Кантрабас-цымбалы.

[Іт. contrabasso.]

кантраба́савы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да кантрабаса. Кантрабасавы смык.