Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

за́пань, ‑і, ж.

Спец. Прыбярэжная частка ракі, агароджаная змацаваным бярвеннем для затрымкі і сартавання сплаўнога лесу, а таксама і сама агароджа. [Васіль] сышоў з кручы да самай вады і так па беразе пайшоў да запані, дзе ўдалечыні чарнеў буксір. Краўчанка. Дружу з халоднай рэчкай быстраю, — Плыты да запані ганяю. Хведаровіч.

за́пар, прысл.

Разм. Непасрэдна адзін за адным, без перапынку. Раман Дзянісавіч працаваў на заводзе па дзве змены запар, а то і цэлымі суткамі не пакідаў цэх. Хадкевіч.

запарава́ць, ‑руе; зак.

Пачаць параваць.

запа́рачны, ‑ая, ‑ае.

Які прызначаны, служыць для запарвання, запаркі. Запарачная камера.

запа́рванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. запарваць — запарыць.

запа́рвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да запарыцца.

2. Зал. да запарваць.

запа́рваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да запарыць ​1.

запарва́ць, ‑рву́, ‑рве́ш, ‑рве́; ‑рвём, ‑рвяце́; зак.

Абл.

1. каго. Сустрэўшы, злавіць, захапіць. [Ганна:] Грамадой раз у Сураўцовых казаў, што каб запарваў цябе дзе адну, дык бы адразу канцы табе зрабіў і грэху б не пабаяўся. Крапіва.

2. што. Уварваць, захапіць. Панця стаў пашукваць, дзе б гэта што запарваць. Кулакоўскі.

запа́рка, ‑і, ДМ ‑рцы, ж.

1. Дзеянне паводле дзеясл. запарваць — запарыць ​1 (у 1 знач.).

2. Разм. Тое, што прыгатавана запарваннем. Карміць жывёлу запаркай.

запа́рнік, ‑а, м.

Спец. Кацёл або іншае прыстасаванне для запарвання чаго‑н.

запа́рны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які служыць для запарвання. Запарны чан.