Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

канана́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

Частая і моцная стрэльба з вялікай колькасці гармат. На ўсходзе грымела кананада. І неўзабаве Савецкая Армія вызваліла людзей ад немінучай смерці. Асіпенка.

[Фр. canonnade.]

канане́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Тое, што і кананерская лодка (гл. лодка).

канане́рскі, ‑ая, ‑ае.

У выразе: кананерская лодка гл. лодка.

кананізава́цца, ‑зуецца; незак.

Зал. да кананізаваць.

кананізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., каго-што.

1. Унесці (уносіць) у царкоўны канон (у 1 знач.); залічыць (залічваць) у святыя.

2. Кніжн. Прызнаць (прызнаваць) каго‑, што‑н. аўтарытэтам, узорам для ўсіх і ўсяго; узаконіць (узаконьваць) у якасці ўзору. Абсалютна ніякага спосабу [пісаць апавяданні] нельга кананізаваць. Усялякая кананізацыя толькі звязала б індывідуальную волю .. аўтара. Чорны.

кананіза́цыя, ‑і, ж.

Кніжн. Дзеянне паводле знач. дзеясл. кананізаваць.

канані́р, ‑а, м.

Радавы артылерыі ў дарэвалюцыйнай Расіі.

[Ням. Kanonier.]

канані́чнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць кананічнага.

канані́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які з’яўляецца канонам (у 1 знач.). Кананічнае права ў праваслаўнай царкве.

2. Прызнаны царквой у якасці свяшчэннага пісання; які ўваходзіць у склад канона (у 3 знач.). Кананічныя кнігі.

3. Кніжн. Цвёрда ўстаноўлены, прыняты за ўзор. Кананічныя рысы характару рэвалюцыянера.

кана́нне, ‑я, н.

Дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. канаць.