Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

калектывізм, , м.

Супольнасць, калектыўны пачатак як прынцып грамадскага жыцця і дзейнасці людзей, супрацьлеглы індывідуалізму.

  • Дух калектывізму.

|| прым. калектывісцкі, .

калектывіст, , м.

Прыхільнік калектывізму.

|| ж. калектывістка, .

|| прым. калектывісцкі, .

калектыў, , м.

Група людзей, аб’яднаных агульнай работай, вучобай, агульнымі інтарэсамі.

  • Рабочы к.
  • К. інстытута.

калектыўны, .

  1. Уласцівы калектыву, заснаваны на супольнасці працы, інтарэсаў.

    • К. дух.
  2. Агульны, сумесны, які выконваецца калектывам.

    • Калектыўная гаспадарка.
  3. Прызначаны для калектыву.

    • Калектыўнае забеспячэнне.

|| наз. калектыўнасць, .

калекцыя, , ж.

Сістэматызаваны набор аднародных прадметаў.

  • К. мінералаў.

|| прым. калекцыйны, .

калекцыянер, , м.

Чалавек, які займаецца калекцыяніраваннем.

|| ж. калекцыянерка, .

|| прым. калекцыянерскі, .

калекцыяніраваць, ; незак.

Збіраць калекцыю.

  • К. манеты.

|| наз. калекцыянерства, і калекцыяніраванне, .

калена, , н.

  1. Сустаў, які злучае бядровую і галёначную косці; месца згібу нагі.

    • Сагнуць нагу ў калене.
    • Мора па к. каму-н. (перан. нічога не страшна, усё ні пачым).
  2. Нага ад каленнага сустава да таза.

    • Узяць дзіця на калені.
  3. Асобнае звяно, адрэзак у складзе чаго-н., які з’яўляецца злучэннем такіх жа адрэзкаў.

    • К. бамбуку.
    • К. жалезнай трубы.
  4. Частка чаго-н. непрамога, сагнутага ад аднаго павароту да другога.

    • К. дарогі.
    • К. ракі.
  5. У музычным творы: асобная частка, закончаны матыў.

    • Салавей заспяваў на сем кален.
  6. перан. У танцы: асобны прыём, фігура з эфектам.

    • Кадрыля на шаснаццаць кален.
    • Пакаленне ў радаслоўнай.

|| памянш. каленца, .

|| прым. каленны, .

  • К сустаў.

календула, , ж.

  1. Тое, што і наготкі.

  2. Лекавы прэпарат з гэтай расліны.

    • Раствор календулы.
    • Мазь к.

каленкор, , м.

Баваўняная, моцна праклееная тканіна аднаколернай афарбоўкі.

  • Іншы каленкор (разм.) — зусім другая справа, іншая размова.

|| прым. каленкоравы, .