Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

умалоць, ; зак. (разм.).

З’есці з вялікім апетытам, умяць.

  • У. кавалак каўбасы.

уманціраваць, ; зак. (спец.).

Манціруючы, уставіць.

  • У. датчык.

уматаць, ; зак.

  1. Абматаць, апавіць некалькі разоў.

    • У. пакунак шпагатам.
  2. Матаючы (ніткі) ў клубок, заматаць унутр што-н. пабочнае.

    • У. напарстак у клубок.
  3. Намотваючы, змясціць у чым-н., на чым-н.

    • Вялікага матка ў адзін клубок не ў.

|| незак. умотваць, .

умаўчаць, ; зак.

Тое, што і умоўчаць.

  • У. аб недахопах.

|| наз. умаўчанне, .

умацаванне, , н.

  1. гл. умацавацца, -ць.

  2. Абарончае збудаванне.

    • Падземныя ўмацаванні.

умацавацца, ; зак.

  1. Стаць больш моцным, устойлівым.

    • Бераг умацаваўся.
    • Перасаджанае дрэва ўмацавалася ў новым грунце.
  2. Размясціцца, стварыўшы сабе абарончыя збудаванні.

    • Часць умацавалася на новым месцы.
  3. Стаць больш моцным, здаровым, трывалым.

    • Нервы ўмацаваліся.
    • Здароўе ўмацавалася.
    • Яго становішча ўмацавалася.
  4. перан. Стаць цвёрдым, устойлівым, усталявацца, устанавіцца.

    • Калгасы ўмацаваліся.

|| незак. умацоўвацца, .

|| наз. умацаванне, .

умацаваць, ; зак.

  1. Зрабіць мацнейшым, больш устойлівым.

    • У. дамбы.
  2. Стварыць абарончыя збудаванні дзе-н., забяспечыць сродкамі абароны.

    • У. подступы да горада.
  3. Зрабіць больш моцным, здаровым, стойкім.

    • Добрае харчаванне і свежае паветра ўмацавалі хворага.
    • У. нервы.
    • У. здароўе.
  4. перан. Зрабіць надзейным, цвёрдым, устойлівым.

    • У. сваё становішча.
    • У. дысцыпліну.

|| незак. умацоўваць, .

|| наз. умацоўванне, .

|| наз. умацаванне, .

|| прым. умацавальны, .

  • Умацавальныя адкосы.
  • Умацавальныя збудаванні.

умелец, , м.

Умелы працаўнік, майстар.

  • Народны ў.

умелы, .

Які валодае ўменнем, які паказвае ўменне.

  • Умелыя рукі.
  • Умелае кіраўніцтва.

умельства, , н.

Уменне, спрыт, здольнасць рабіць што-н. з вялікім майстэрствам.

  • У. рук.
  • У. кухара.