Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

разляпіць, ; зак.

  1. Раз’яднаць тое, што зляпілася.

    • Не разляпіць лісты ў кнізе.
  2. Наляпіць, прыляпіць у многіх месцах.

    • Р. афішы.

|| незак. разлепліваць, і разляпляць, .

разлятайка, , ж.

Крылатка або наогул якое-н. верхняе адзенне са свабоднымі, без зашпілек поламі.

разлятацца1, ; незак.

  1. гл. разляцецца.

  2. Развявацца ў бакі ад павеваў ветру.

    • Над калонай разляталіся сцягі.

разлятацца2, ; зак. (разм.).

Пачаўшы лятаць, захапіцца лятаннем, палётамі; разлётацца.

  • Самалёты разляталіся.
  • Дзеці разляталіся.

разляцецца, ; зак.

  1. Паляцець у розныя бакі.

    • Птушкі разляцеліся.
    • Дзеці выраслі і разляцеліся з роднага дому (перан.).
  2. перан. Разбіцца, распасціся на часткі, кавалкі ад удару, узрыву.

    • Талерка разляцелася ўшчэнт.
  3. перан. Знікнуць, аказацца нерэальным (разм.).

    • Усе мае мары разляцеліся.
  4. У палёце або на бягу набраць вялікую хуткасць (разм.).

    • Ён так разляцеўся, што не дагнаць.
  5. перан. Пра навіну: хутка распаўсюдзіцца, зрабіцца вядомай многім.

|| незак. разлятацца, .

|| наз. разлёт, .

размагніціцца, ; зак.

  1. Пазбавіцца магнітных уласцівасцей.

    • Сталь размагніцілася.
  2. перан. Пра чалавека: пазбавіцца сабранасці, стаць бязвольным, бяздзейным (разм.).

|| незак. размагнічвацца, .

размажджэрыць, ; зак. (разм.).

Моцна ўдарыўшы, раздрабіць.

  • Р. галаву.

|| незак. размажджэрваць, .

размазацца, ; зак.

Распаўсюдзіцца па ўсёй паверхні (пра тое, што мажа, фарбуе).

  • Фарба размазалася па паперы.

|| незак. размазвацца, .

размазаць, ; зак.

  1. Разнесці, расцерці па якой-н. паверхні, мажучы, пэцкаючы яе.

    • Р. гразь па падлозе.
  2. перан. і без дапаўнення. З лішнімі падрабязнасцямі, адступленнямі расказаць, апісаць што-н. (разм.).

|| незак. размазваць, .

размазня, , ж.

  1. Рэдкая каша.

    • Частавалі нас нейкай размазнёй.
  2. Аб вялым, нерашучым, слабавольным чалавеку (разм.).

    • Не хлопец, а р.