Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

роба, , ж.

Грубае рабочае адзенне (звычайна парусінавае або брызентавае).

  • Матроская р.

робат, , м.

Аўтамат, які выконвае чалавечую працу (звычайна на канвееры), а таксама чалавекападобны механізм.

  • Прамысловы р. (аўтаматычны маніпулятар).

робата...

Першая частка складаных слоў са знач. які мае адносіны да робата, напр. робатабудаванне, робататэхніка.

робататэхніка, , ж.

Вытворчая тэхніка, заснаваная на прымяненні робатаў.

  • Укараненне робататэхнікі.

|| прым. робататэхнічны, .

робер, , м.

У некаторых складаных картачных гульнях; закончанае кола гульні.

  • Р. у вісце.

роблены, .

  1. Штучна выкліканы, ненатуральны.

    • Робленая весялосць.
  2. Выкананы ручным вязаннем.

    • Робленыя рукавіцы.

|| наз. робленасць, .

ровар, , м.

Тое што і веласіпед.

рог1, , м.

  1. Выраст з касцявога рэчыва на чэрапе ў некаторых жывёл.

    • Валовыя рогі.
    • Абламаць або пазбіваць рогі каму-н. (перан. уціхамірыць, утаймаваць, прымусіць каго-н. пакарыцца; сагнаць пыху з каго-н.; разм.).
    • Сагнуць (або скруціць) у бараноў р. (перан. строгасцю, жорсткасцю прымусіць каго-н. пакарыцца, падпарадкавацца; разм.).
  2. Музычны або сігнальны інструмент у выглядзе сагнутай трубы з расшыраным канцом.

    • Паляўнічы р.
  3. Полы рог жывёліны, які выкарыстоўваецца для піцця і як ёмішча.

    • Піць віно з рога.
    • Р. багацця (пра невычэрпную крыніцу багацця, дабрабыту).
  4. Востры загнуты канец чаго-н.

    • Р. пячных вілак.

|| памянш. ражок, .

  • Рожкі ды ножкі засталіся ад каго-н. (нічога не засталося; разм.).

|| прым. рагавы, і рогавы, .

рог2, , м.

Месца, дзе сыходзяцца, перасякаюцца два прадметы ці два бакі чаго-н.

  • На рагу вуліцы.
  • Р. стала.
  • Р. хусткі.

|| памянш. ражок, .

рогападобны, .

Падобны знешне на рог​1 або на рогавае рэчыва.

  • Рогападобныя сукі.

|| наз. рогападобнасць, .