Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

касіцца, ; незак.

  1. Станавіцца касым (у 1 знач.), крывіцца.

    • Вокны косяцца.
  2. Глядзець скоса, убок.

    • Конь косіцца на машыну.
  3. перан., на каго-што. Адносіцца неадабральна, з падазрэннем.

    • Рабі чэсна, дык і людзі не будуць к.

|| зак. пакасіцца, і скасіцца, .

касіць1, ; незак.

  1. Зразаць траву касой або касілкай.

    • К. атаву.
  2. перан. Нішчыць, забіваць у вялікай колькасці.

    • Хвароба косіць людзей.
    • Вайна нас гнула і касіла.

|| зак. скасіць, .

|| наз. кашэнне, і касьба, .

касіць2, ; незак.

  1. Рабіць касым, крывым, прыдаваць чаму-н. касое становішча.

    • К. рот.
  2. што і чым. Глядзець коса, убок.

    • Конь касіў вокам на кучу канюшыны.
  3. Быць касавокім, касым.

    • Левае вока косіць.

|| зак. скасіць, і пакасіць, .

  • Скасіць вугал хаты.
  • Вокны пакасіла (безас.).

каска, , ж.

Засцерагальны галаўны ўбор (звычайна металічны) у выглядзе шлема.

  • Стальная салдацкая к.
  • Медная пажарная к.

|| прым. касачны, .

каскад, , м.

  1. Натуральны або штучны вадаспад з уступамі.

  2. перан., чаго. Імклівая, нястрымная плынь чаго-н.

    • К. слоў.
  3. Акрабатычны прыём, які імітуе падзенне з чаго-н. (з каня, веласіпеда, турніка і інш.; спец.).

  4. У аперэце: хуткі танец у суправаджэнні спеваў (спец.).

  5. Група звязаных між сабой гідраэлектрастанцый, размешчаных адна за адной (спец.).

|| прым. каскадны, .

каскадзёр, , м.

Артыст, які ў кінафільмах выконвае складаныя і небяспечныя для жыцця трукі.

|| прым. каскадзёрскі, .

каскетка, , ж.

Лёгкі мужчынскі галаўны ўбор з казырком і аколышкам.

каслаўка, , ж. (разм.).

Пасма валасоў, травы, лёну і пад.

касма...

Першая частка складаных слоў са знач.:

  1. які мае адносіны да космасу, да касмалогіі, напр. касмафізіка, касмахімія, касмахраналогія;
  2. які мае адносіны да касманаўтыкі як да навукі, напр. касмабіялогія, касмамедыцына, касмапсіхалогія;
  3. які мае адносіны да касмічных палётаў, да знаходжання чалавека ў космасе, напр. касмаадкрывальнік, касмаплавальнік, касмаплаванне, касмаплан, касмапраходзец, касмацэнтр.

касмабачанне, , н.

Тэлевізійныя перадачы з космасу, якія праводзяцца з борта касмічнага апарата.