Verbum

выбачальны, ✂ (кніжн.).

Які заслугоўвае выбачэння, даравальны.

• В. ўчынак.
• В. тон.

|| наз. выбачальнасць, ✂.

выбачаць, ✂; незак.

1. Не караць за што-н., дараваць.

   • Выбачай мне за спазненне.

2. выбачай(це). Ужыв. пры звароце да каго-н. (часам як пабочнае), калі просяць прабачэння за турботы, непрыемнасць і пад.

   • Выбачайце, тут я пагарачыўся.

|| зак. выбачыць, ✂.

выбачлівы, ✂ (кніжн.).

Які выказвае выбачэнне.

• В. тон.

|| наз. выбачлівасць, ✂.

выбачэнне, ✂, н.

Дараванне віны; тое, што і прабачэнне.

выбегчы, ✂; зак.

1. Выйсці адкуль-н., накіравацца адкуль-н., куды-н., рухаючыся бягом.

   • В. з хаты.
   • З лесу выбег лось.

2. Выцечы адкуль-н. цераз край.

   • Выбегла малако з каструлі.

|| незак. выбягаць, ✂.

выбіцца, ✂; зак.

1. З цяжкасцямі выйсці адкуль-н., вызваліцца.

   • В. з натоўпу.
   • В. з галечы.
   • В. з даўгоў.

2. Прабіцца, вылезці з-пад чаго-н. на паверхню.

   • Агонь выбіўся з-пад страхі.
   • Валасы выбіліся з-пад хусткі.

3. Разбіцца (пра шкло акна).

• Выбілася шыба.

◊

• Выбіцца з сіл — вельмі стаміцца, знемагчы.

• Выбіцца з графіка — парушыць графік работ.

• Выбіцца са сну (разм.) — доўга не засынаць, часта прачынацца ноччу.

• Выбіцца (або выйсці) у людзі (разм.) — пасля доўгіх намаганняў дасягнуць добрага грамадскага становішча.

|| незак. выбівацца, ✂.

выбіць, ✂; зак.

1. Ударам выдаліць; з боем выгнаць, адцясніць.

   • В. акно.
   • В. ворага з горада.
   • В. з каляіны (перан. парушыць прывычны спосаб жыцця).

2. Ударамі ачысціць ад пылу.

   • В. дыван.

3. Ударамі зрабіць паглыбленне ў чым-н. і вычаканіць.

   • В. медаль.

4. Знішчыць градам, вытаптаць і пад. (пасевы, поле і т.д.).

   • Град выбіў жыта.
   • В. сцежку ў жыце.

5. З цяжкасцю дамагчыся атрымання чаго-н. (разм.).

   • В. дадатковыя сродкі.

|| незак. выбіваць, ✂.

выбліск, ✂, м.

Успышка чаго-н.

• В. агню.

выбліснуць, ✂; зак.

Паказацца, ярка засвяціўшыся, заззяўшы.

• Сонца выбліснула з-за хмары.

|| незак. выбліскваць, ✂.

выблытацца, ✂; зак.

1. Вызваліцца з чаго-н., што аблытвае ногі, рукі.

   • В. з дроту.

2. перан. Выйсці з цяжкага, складанага становішча (разм.).

   • В. з даўгоў.
   • В. з непрыемнай гісторыі.