Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

выжарышча, , н.

Выпаленае месца ў лесе, на балоце.

выжаць1, ; зак.

Правесці жніво на якой-н. прасторы.

  • В. гектар жыта.

|| незак. выжынаць, .

выжаць2, ; зак.

У спорце: паступова падняць штангу, гіру і пад. ад грудзей уверх да поўнага выпроствання рук.

  • В. гіру ў 50 кг.

|| незак. выжымаць, .

|| наз. выжым, .

выжла, , ж.

Гончая сука.

выжлятнік, , м.

Той, хто загадвае гончымі сабакамі на паляванні.

выжыць1, ; зак. (разм.).

Прымусіць пакінуць свой дом, вымусіць пайсці адкуль-н.

  • В. жыльца.
  • В. са службы.

|| незак. выжываць, .

|| наз. выжыванне, .

выжыць2, ; зак.

Застацца жывым пасля цяжкай хваробы, ранення і пад.

  • Ранены выжыў.

  • Выжыць з розуму (разм.) — страціць памяць, здольнасць усведамляць.

|| незак. выжываць, .

|| наз. выжыванне, .

  • Барацьба за в. чалавецтва.

вызваленчы, .

Які мае адносіны да палітычнага, сацыяльнага вызвалення.

  • Вызваленчая барацьба.
  • Нацыянальны в. рух.

вызваліцель, , м.

Той, хто вызваліў ці вызваляе каго-, што-н. ад прыгнёту, уціску.

  • В. прыгнечаных.

|| ж. вызваліцельніца, .

|| прым. вызваліцельскі, .

вызваліцца, ; зак.

  1. Атрымаць свабоду, стань свабодным.

    • В. з палону.
    • В. ад прыгнёту.
  2. Пазбавіцца ад чаго-н. што сціскае, абмяжоўвае, ад непажаданага, шкоднага.

    • В. ад ношы.
    • В. з абдымкаў.
    • В. ад думак.
  3. Стаць свабодным ад якіх-н. абавязкаў, спраў і пад.

    • В. ад работы.
    • В. ад загадвання.
  4. Ачысціцца, стаць пустым, незанятым.

    • Кватэра вызвалілася.
    • Месца вызвалілася.

|| незак. вызваляцца, .

|| наз. вызваленне, .