Verbum

распарыць, ✂; зак.

1. Размякчыць парай, варам.

   • Р. зерне.

2. Разагрэць да поту (разм.).

   • Р. цела.

|| незак. распарваць, ✂.

|| наз. распарванне, ✂ і распарка, ✂.

распасцерці, ✂; зак.

1. Шырока раскінуць (рукі, крылы).

   • З распасцёртымі абдымкамі сустрэць (перан. з радасцю, прыветна).

2. Роўна, свабодна разгарнуць, разаслаць што-н. на паверхні чаго-н.

   • Р. коўдру на канапе.

3. перан., на каго-што. Пашырыць сферу дзеяння чаго-н.; распаўсюдзіць.

   • Р. сваю ўладу.

|| незак. распасціраць, ✂.

распасцерціся, ✂; зак.

1. Легчы або паваліцца, шырока расхінуўшы рукі, ногі.

   • Ранены распасцёрся на зямлі.

2. Заняць сабой шырокі абшар, вялікую прастору.

   • Над зямлёй распасцёрся купал неба.

3. перан. Пашырыць сферу свайго дзеяння, уплыву.

   • Дзейнасць перадавых калгасаў распасцерлася на суседнія гаспадаркі.

|| незак. распасцірацца, ✂.

распасціся, ✂; зак.

1. Раскласціся на састаўныя часткі; разваліцца.

   • Малекула распалася на атамы.

2. перан. Раздзяліўшыся на часткі, перастаць існаваць.

   • Аб’яднанне распалася.

|| незак. распадацца, ✂.

|| наз. распадзенне, ✂ і распад, ✂.

распатрашыць, ✂; зак.

Выняць вантробы.

• Р. рыбу.
• Р. ранец (разм.: выняць тое, што знаходзіцца ўнутры).

распаўзціся, ✂; зак.

1. Папаўзці ў розныя бакі.

   • Мурашкі распаўзліся па падлозе.

2. Расплыцца, расцячыся на паверхні чаго-н., страціць пэўныя абрысы.

   • Чарнільная пляма распаўзлася па паперы.

3. Разваліцца, разлезціся ад доўгай носкі, ад старасці (разм.).

   • Куртка распаўзлася па швах.

|| незак. распаўзацца, ✂.

распаўнелы, ✂.

Які распаўнеў, стаў поўны, тоўсты.

|| наз. распаўнеласць, ✂.

распаўнець, ✂; зак.

Стаць поўным, тоўстым.

• Р. за зіму.

распаўсюджвальнік, ✂, м.

Той, хто займаецца распаўсюджваннем чаго-н.

• Грамадскі р. друку.

|| ж. распаўсюджвальніца, ✂.

распаўсюдзіцца, ✂; зак.

1. Ахапіць сабой большы круг з’яў, асоб або прадметаў, большую тэрыторыю, пашырыцца.

   • Рух прыхільнікаў міру распаўсюдзіўся на ўсёй планеце.

2. Стаць вядомым многім.

   • Чуткі распаўсюдзіліся па горадзе.

|| незак. распаўсюджвацца, ✂.