Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

карыслівец, , м. (разм.).

Тое, што і карысталюбец.

карыслівы, .

  1. Заснаваны на карысці, які мае на ўвазе карысць.

    • Карыслівыя намеры.
  2. Які імкнецца да асабістай выгады, нажывы.

    • К. чалавек.

|| наз. карыслівасць, .

карысны, .

  1. Які прыносіць карысць.

    • Карысная кніга.
    • Чарніцы есці карысна (безас. у знач. вык.).
  2. Які складае частку цэлага, выкарыстоўваецца непасрэдна па прызначэнню.

    • Карысная плошча.

|| наз. карыснасць, .

карысталюбец, , м.

Карыслівы чалавек.

карысталюбівы, .

Тое, што і карыслівы.

карысталюбны, .

Тое, што і карысталюбівы.

карысталюбства, , н.

Імкненне да асабістай выгоды, нажывы.

карыстацца, ; незак.

  1. Выкарыстоўваць для сваёй патрэбы.

    • К. газам.
    • К. гарадской бібліятэкай.
  2. Атрымліваць выгаду, карысць з каго-н. у сваіх інтарэсах.

    • К. выпадкам.
    • К. чужой дабратой.
  3. Мець што-н. (аўтарытэт, павагу, права і інш.).

    • К. поспехам.
    • К. усімі правамі.

|| зак. пакарыстацца, .

|| наз. карыстанне, .

карысць, , ж.

Добры рэзультат, дадатныя вынікі, выгада.

  • Прынесці к. радзіме.
  • Мець к. са сваёй працы.

  • Гаварыць на карысць каго-чаго — служыць доказам, пацвярджэннем дадатных якасцей каго-, чаго-н.

  • На карысць каго-чаго

    1. са станоўчымі вынікамі для каго-, чаго-н.

      • Справа вырашылася на к. селяніна;
    2. дзеля чыёй-н. выгады, карысці.

      • Змена месца службы пайшла яму на к.

карыта, , н.

Прадаўгаватая пасудзіна, збітая з дошак або выдзеўбаная з дрэва, якая звычайна выкарыстоўваецца для кармлення жывёлы.

  • Збіць к.
  • Застацца ля разбітага карыта (перан. ні з чым, страціўшы ўсё набытае).

|| памянш. карытца, .

|| прым. карытны, .