Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

інспе́кцыя, -і, ж.

1. гл. інспектаваць.

2. Установа, арганізацыя, якая інспектуе каго-, што-н.

Санітарная і.

|| прым. інспекцы́йны, -ая, -ае.

інспірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; зак. і незак., што (кніжн.).

1. Выклікаць з’яўленне чаго-н.

І. з’яву рэдукцыі.

2. Нагаворамі, падбухторваннем вы́клікаць (выкліка́ць) у каго-н. якія-н. думкі, погляды і пад.

І. беспарадкі.

|| наз. інспіра́цыя, -і, ж. і інспірава́нне, -я, н.

інспіра́тар, -а, мн. -ы, -аў, м. (кніжн.).

Той, хто інспіруе што-н.

|| прым. інспіра́тарскі, -ая, -ае.

інста́нцыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

Асобная ступень у сістэме падначаленых адзін аднаму органаў (дзяржаўных, партыйных, судовых і інш.).

Вышэйшыя інстанцыі.

Хадзіць па інстанцыях.

|| прым. інстанцы́йны, -ая, -ае.

інструктава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак. і незак., каго-што.

Даць (даваць) каму-н. кіруючыя ўказанні.

І. рабочых па тэхніцы бяспекі.

|| зак. таксама праінструктава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны.

|| наз. інструкта́ж, -у, м. і інструктава́нне, -я, н.

інстру́ктар, -а, мн. -ы, -аў, м.

Службовая асоба, якая інструктуе каго-, што-н.

І. фізкультуры.

І. па турызме.

|| ж. інстру́ктарка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак (разм.).

|| прым. інстру́ктарскі, -ая, -ае.

інструкты́ўны, -ая, -ае.

Які змяшчае ў сабе кіруючыя ўказанні.

|| наз. інструкты́ўнасць, -і, ж.

інстру́кцыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. Звод правіл, якія ўстанаўліваюць парадак і спосаб ажыццяўлення, выканання чаго-н. або паслядоўнасці.

І. па тэхніцы бяспекі.

Даваць інструкцыі.

|| прым. інструкцы́йны, -ая, -ае.

інструме́нт, -а і -у, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

1. -а. Прылада для выканання якой-н. работы.

Хірургічны і.

Сталярны і.

2. -у, зб. Сукупнасць такіх прылад.

Хатні і.

3. -а. Тое, што і музычны інструмент.

Духавыя інструменты.

4. -а, перан. Сродак для дасягнення чаго-н.

Быць паслухмяным інструментам у чыіх-н. руках.

Музычны інструмент — спецыяльная прылада для стварэння музычных гукаў пэўнага тэмбру, выканання музыкі.

|| прым. інструмента́льны, -ая, -ае (да 1—3 знач.).

І. цэх.

інструментава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак. і незак., што (спец.).

Правесці (праводзіць) інструментоўку (у 1 знач.) музычнага твора.