Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

прыўста́ць, -а́ну, -а́неш, -а́не; -а́нь; зак.

Прыпадняцца, устаць не на ўвесь рост.

П. з месца.

|| незак. прыўстава́ць, -таю́, -тае́ш, -тае́; -таём, -таяце́, -таю́ць; -тава́й.

прыфастрыгава́ць, -гу́ю, -гу́еш, -гу́е; -гу́й; -гава́ны; зак., што.

Прышыць буйнымі шыўкамі.

П. каўнер.

|| незак. прыфастрыго́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прыфастрыго́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. і прыфастрыго́ўванне, -я, н.

прыфрантавы́, -а́я, -о́е.

Які знаходзіцца паблізу фронту, каля фронту.

Прыфрантавая зона.

прыфранці́цца, -нчу́ся, -нці́шся, -нці́цца; -нці́мся; -нціце́ся; -нця́цца; зак. (разм.).

Франтавата апрануцца, прыбрацца.

прыхава́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., што (разм.).

Схаваць на які-н. выпадак.

П. капейку на чорны дзень.

|| незак. прыхо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

прыхаджа́нін, -а, мн. -джа́не і (зліч. 2, 3, 4) -джа́ніны, -джа́н, м. Вернік, які належыць да якога-н. прыхода².

|| ж. прыхаджа́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.

прыхадны́, -а́я, -о́е.

Які з’яўляецца куды-н. на час для выканання абавязкаў, для лячэння, але не жыве, не знаходзіцца там пастаянна.

Прыхадная нянька.

Прыхадныя хворыя.

прыхапі́ць, -хаплю́, -хо́піш, -хо́піць; -хо́плены; зак. (разм.).

1. каго-што. Узяць з сабою.

П. памочніка.

2. што і чаго. Дастаць, пазычыць.

П. грошай у каго-н.

3. каго-што. Застаць, заспець.

Нас у дарозе прыхапіла мяцеліца.

4. Прымацаваць, замацаваць чым-н.

П. валасы грэбенем.

5. (1 і 2 ас. не ўжыв.), што. Пашкодзіць (марозам).

Мароз прыхапіў кветкі або марозам прыхапіла (безас.) кветкі.

|| незак. прыхо́пліваць, -аю, -аеш, -ае.

прыхарашы́цца, -рашу́ся, -ро́шышся, -ро́шыцца; зак. (разм.).

Апрануцца прыгожа, надаць сабе прыгажэйшы выгляд.

|| незак. прыхаро́швацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. прыхаро́шванне, -я, н.

прыхарашы́ць, -рашу́, -ро́шыш, -ро́шыць; -ро́шаны; зак., каго-што (разм.).

1. Зрабіць больш прыгожым, надаць прыгажэйшы выгляд.

П. горад к святу.

2. перан. Падаць у больш прыгожым выглядзе, чым у сапраўднасці.

П. героя. П. праўду.

|| незак. прыхаро́шваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прыхаро́шванне, -я, н.