Verbum

пры́ступ, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. гл. прыступіць.

2. Атака, штурм.

Ісці на п.

Прыступам захапіць горад.

3. Вострае праяўленне адзнак хваробы, страху і пад.

П. кашлю. П. рэўнасці.

Сардэчны п.

◊

Ані прыступу да каго (разм.) — не магчы падысці, звярнуцца да каго-н.

прыступі́цца, -уплю́ся, -у́пішся, -у́піцца; зак.

1. да каго-чаго. Наблізіцца, падысці блізка; звярнуцца да каго-н.

Па балоцістым беразе не п. да ракі.

Сёння да яго не п., такі злы.

2. да чаго. Тое, што і прыступіць (у 3 знач.).

|| незак. прыступа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

прыступі́ць, -уплю́, -у́піш, -у́піць; зак., што.

1. Прыціснуць, прытрымаць, наступіўшы на што-н.

П. ботам акурак.

2. да каго-чаго. Падысці, падступіць.

Праціўнік прыступіў да крэпасці.

3. да чаго. Пачаць, узяцца за што-н.

П. да будаўніцтва.

П. да сваіх абавязкаў.

|| незак. прыступа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. пры́ступ, -у, м.

прысту́пка, -і, ДМ -пцы, мн. -і, -пак, ж.

1. Падножка, паякой падымаюцца ўверх або спускаюцца ўніз.

П. трамвая.

2. перан. Асобны этап у развіцці чаго-н. (разм.).

Прайсці ўсе прыступкі навучання.

прысу́д, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. Рашэнне суда, прыгавор.

Вынесці п.

2. перан. Асуджальная ацэнка чаго-н.

Суровы п. гісторыі.

прысудзі́ць, -уджу́, -у́дзіш, -у́дзіць; -у́джаны; зак.

1. каго (што) і да чаго або што і каму. Пра суд: прыгаварыць да чаго-н.

П. штраф каму-н. або п. каго-н. да штрафу.

2. каго-што і каму. Пра суд: вынесці рашэнне аб перадачы каго-, чаго-н. каму-н. (разм.).

П. хату бацьку.

3. што і каму. Пастанавіць аб выдачы, прысваенні каму-н. чаго-н.

П. прэмію.

П. вучоную ступень.

|| незак. прысу́джваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прысуджэ́нне, -я, н.

прысу́нуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -нься; зак.

1. Сунучыся, наблізіцца.

П. да акна.

2. Прыйсці павольна, з цяжкасцю (разм., неадабр.).

А гэты чаго прысунуўся сюды?

|| незак. прысо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. прысо́ўванне, -я, н.

прысу́нуць, -ну, -неш, -не; -су́нь; -нуты; зак., што.

Сунучы, наблізіць.

П. куфар да сцяны.

|| незак. прысо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прысо́ўванне, -я, н.

прысусе́дзіцца, -джуся, -дзішся, -дзіцца; зак., да каго-чаго (разм.).

Сесці побач, блізка каля каго-, чаго-н., прыладзіцца.

Можна да вас п.?

|| незак. прысусе́джвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

прысу́тнасць, -і, ж.

Знаходжанне ў якім-н. месцы ў дадзены час.

У маёй прысутнасці.

◊

Прысутнасць духу — поўнае самавалоданне.