Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

багаце́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак.

Станавіцца багатым.

Багацее наш край.

|| зак. разбагаце́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е.

бага́цце, -я, мн. -і, -яў, н.

1. Матэрыяльныя каштоўнасці, грошы.

2. Сукупнасць прыродных рэсурсаў.

Прыродныя багацці.

3. Раскоша, шыкоўнасць.

Б. ўбрання.

4. Разнастайныя ўнутраныя якасці каго-н.

Духоўныя багацці людзей.

бага́ч, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Чалавек, які валодае вялікім багаццем.

2. (з вялікай літары). Народнае свята ўраджаю, якое адзначаюць восенню.

Б. з агарода прагнаў, ды ў гумно загнаў (прыказка).

|| ж. бага́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак (да 1 знач.).

баге́ма, -ы, ж., зб.

Прадстаўнікі творчай інтэлігенцыі (мастакі, артысты, музыканты і пад.), а таксама іх бестурботны, легкадумны лад жыцця.

|| прым. баге́мны, -ая, -ае.

баге́т, -у, Ме́це, м.

Разьбяная або пафарбаваная планка, з якой робяць рамы, карнізы.

Рамы з багету.

|| прым. баге́тавы, -ая, -ае і баге́тны, -ая, -ае.

Багетавая рама.

Багетная вытворчасць.

багі́ня, -і, мн. -і, -гі́нь, ж.

1. У антычнай міфалогіі і некаторых рэлігіях: бажаство жаночага полу.

Б.

Ісіда.

2. перан. Пра жанчыну незвычайнай прыгажосці і грацыі.

Не жанчына, а б.

ба́гна, -ы, ж.

1. Топкае балота, дрыгва.

Праваліцца ў багну.

2. перан. Усё, што засмоктвае і цягне чалавека да адсталасці і коснасці.

Б. мяшчанства.

|| прым. ба́гнавы, -ая, -ае.

багні́сты, -ая, -ае.

Балоцісты, з багнай, дрыгвой.

Багністае месца.

|| наз. багні́стасць, -і, ж.

багу́н, -у́, м.

Вечназялёная балотная расліна сямейства верасовых з рэзкім дурманным пахам.

Цвіце б.

|| прым. багуно́вы, -ая, -ае.

Б. пах.

бада́й (разм.).

1. часц. Ужыв. для выказвання нядобрых пажаданняў, праклёнаў.

А б. ты прапаў!

2. пабочн. сл. Выказвае дапушчэнне якой-н. магчымасці, схільнасць згадзіцца з чым-н.

Па багацці ўбораў няма б. прыгажэйшай пары года, як восень.

3. прысл. Амаль.

Тут некалі корчмы стаялі б. праз кожныя дзесяць кіламетраў.

Бадай ці не... — падобна на тое, што.

Бадай што

1) магчыма што, відаць што.

Бадай што я з вамі згодзен;

2) амаль, амаль што.

Мы ўжо праехалі бадай што паўдарогі.