Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

прыкладны́¹, -а́я, -о́е.

Які мае практычнае значэнне, прымяняецца на практыцы.

Прыкладныя навукі.

Прыкладная электратэхніка.

Прыкладное мастацтва (мастацкі выраб якіх-н. прадметаў, рэчаў, начыння).

прыкладны́² гл. прыкла́д².

прыкла́сці, -ладу́, -ладзе́ш, -ладзе́; -ладзём, -ладзяце́, -ладу́ць; -ла́ў, -ла́ла; -ладзі́; -ла́дзены; зак., што да чаго.

1. Пакласці ўшчыльную.

П. трубку да вуха.

2. Падаць разам з чым-н., далучыць да чаго-н.

П. да заявы даведку.

3. Накіраваць дзеянне чаго-н. на што-н., прымяніць.

П. ўсе намаганні.

|| незак. прыклада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і прыкла́дваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прыклада́нне, -я, н. і прыкла́дванне, -я, н.

прыкла́сціся, -ладу́ся, -ладзе́шся, -ладзе́цца; -ладзёмся, -ладзяце́ся, -ладу́цца; -ла́ўся, -ла́лася; -ладзі́ся; зак.

1. Наблізіць ушчыльную да чаго-н. (вуха ці вока), каб пачуць, разгледзець што-н.

П. вухам да шчыліны.

2. Прыціснуўшыся шчакой да ружэйнай ложы, прыцэліцца.

П. і выстраліць.

3. да чаго. Накіраваць дзеянне, сілы на што-н. (разм.).

Добра п. да пілы.

|| незак. прыклада́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца і прыкла́двацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Прыкладвацца да чаркі (перан.: выпіваць; у 2 знач.; разм.).

|| наз. прыклада́нне, -я, н. і прыкла́дванне, -я, н.

прыкле́іцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -е́іцца; зак.

Прыліпнуць, прымацавацца з дапамогай клею ці чаго-н. клейкага.

Марка добра прыклеілася.

|| незак. прыкле́йвацца, -аецца.

|| наз. прыкле́йванне, -я, н.

прыкле́іць, -е́ю, -е́іш, -е́іць; -е́ены; зак., што.

Прымацаваць клеем.

П. плакат на дошцы.

|| незак. прыкле́йваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прыкле́йванне, -я, н. і прыкле́йка, -і, ДМ -йцы, ж.

прыкляпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і -ляплю́, -ле́плеш, -ле́пле; -а́ны; зак., што.

Прымацаваць пры дапамозе клёпкі.

|| незак. прыклёпваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прыклёпванне, -я, н. і прыклёпка, -і, ДМ -пцы, ж.

прыкме́та гл. прымета.

прыкме́тнасць гл. прыметны.

прыкме́тны гл. прыметны.