Verbum

том, -а, мн. тамы́, -о́ў, м.

Асобная кніжка якога-н. выдання збору твораў.

Слоўнік у чатырох тамах.

|| памянш. то́мік, -а, мн. -і, -аў, м. Т. вершаў Максіма Багдановіча.

тон, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Гук пэўнай вышыні, які ўтвараецца перыядычнымі ваганнямі паветра; музычны гук у адрозненне ад шуму.

Узяць высокі т.

2. мн. Гукі сэрца, якое працуе, а таксама гукі, якія ўтвараюцца пры выстукванні ўнутраных органаў цела чалавека.

Чыстыя тоны сэрца.

3. Вышыня або сіла гучання голасу чалавека, які гаворыць.

Знізіць т.

4. Характар гучання маўлення, манера гаварэння.

Жартаўлівы т.

Рэзкі т.

5. Характар, стыль паводзін, жыцця.

Правілы добрага тону.

6. Колер, афарбоўка, а таксама адценне колеру, якое адрозніваецца ступенню яркасці.

Тканіна, афарбаваная ў спакойны т.

Цёплы т.

Светлы т.

◊

У тон (пад тон) —

1) пра гармонію колераў, адценняў колеру;

2) у тым жа духу, стылі;

3) з тым жа настроем, з той жа інтанацыяй (гаварыць і пад.).

то́на, -ы, мн. -ы, тон, ж.

Адзінка вымярэння масы ў міжнароднай сістэме адзінак, роўная 1000 кілаграмаў.

○

Рэгістравая тона — умоўная адзінка вымярэння ўнутранага аб’ёму транспартных марскіх суднаў, роўная 2,83 м³.

то́на-кіламе́тр, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

Адзінка вымярэння грузаабароту, якая вылічаецца перавозкай 1 тоны грузу на 1 кіламетр.

то́нік, -у, м.

1. Горка-кіслы газіраваны напой.

2. Касметычны сродак для ачышчэння скуры.

тонка... (а таксама танка...¹).

Першая састаўная частка складаных слоў са знач.:

1) тонкі (у 1 і 7 знач.), напр.: тонкавалакністы, тонкадашчаны, тонкапрадзенне, тонкаслаёвы, тонкасцябловы, тонказавостраны, тонкапсіхалагічны;

2) дробны (у 1 знач.), напр.: тонкаабмалочаны, тонказярністы, тонкакрышталічны, тонкапрасеяны, тонкапясчаны, тонкаразмолаты, тонкараспылены, тонкаструктурны.

то́нкасць, -і, ж.

1. гл. тонкі.

2. мн. -і, -ей. Самыя дробныя дэталі, асаблівасці чаго-н.

Ведаць т. справы.

Не ўдавацца ў тонкасці.

то́нкі, -ая, -ае.

1. Невялікі ў папярочным сячэнні, у абхваце.

Тонкія ніткі.

Тонкія пальцы.

Тонкая бярозка.

2. Невялікі па шырыні, вузкі.

Тонкая рыска.

3. Пра гукі, голас: высокі.

Т. голас.

4. Пра твар, рысы твару: не грубы, прыгожа абрысаваны.

Тонкія рысы твару.

5. Складаны, выкананы з вялікай увагай, умела, па-мастацку.

Тонкая работа.

Тонкая разьба.

6. Пра смак, пах і пад.: вытанчаны, не рэзкі.

Т. водар кветак.

7. Пра розум, мысленне, гумар і пад.: гібкі, праніклівы, які схоплівае малапрыметнае.

Т. розум.

Тонкая крытыка.

8. Чуллівы, які ўспрымае самыя слабыя раздражненні (пра органы пачуццяў і іх дзейнасць).

Т. слых.

|| наз. то́нкасць, -і, ж.

тонма́йстар, -тра, мн. -тры, -траў, м.

Работнік радыё, кіно, тэатра, які ведае гукавым афармленнем спектакляў, радыёперадач і пад.

то́нус, -у, м.

1. Працяглае ўзбуджэнне нервовых цэнтраў і мышачных тканак, якое не суправаджаецца стомай і абумоўлівае пэўнае функцыянаванне органаў.

Мышачны т.

Зніжаны т. сэрца.

2. перан. Ступень жыццядзейнасці арганізма або асобных тканак.

Жыццёвы т.