Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

трохтыднёвы, -ая, -ае.

1. Які працягваецца тры тыдні.

Трохтыднёвая камандзіроўка.

2. Разлічаны на тры тыдні.

Т. запас харчоў.

3. Узростам у тры тыдні.

Трохтыднёвае дзіця.

трохты́сячны, -ая, -ае.

1.

Ліч. парадк. да тры тысячы.

2. Які складаецца з трох тысяч адзінак.

Т. атрад.

тро́ху, прысл. (разм.).

Тое, што і трохі.

трохчле́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

Алгебраічны выраз, які складаецца з трох адначленаў.

|| прым. трохчле́нны, -ая, -ае.

трох’я́русны, -ая, -ае.

З трыма ярусамі.

тро́шачкі, прысл. (разм.).

Тое, што і трошкі.

тро́шкі, прысл.

Нямнога, крышку, ледзь-ледзь.

Т. больш.

Т. далей.

Т. вышэй.

труба́, -ы́, мн. тру́бы і (з ліч. 2, 3, 4) трубы́, труб, ж.

1. Доўгі пусты ў сярэдзіне прадмет пераважна круглага сячэння, прызначаны для правядзення вадкасці, пары і пад.

Водаправодная т.

2. Духавы медны музычны інструмент з раструбам на канцы.

3. Канал у арганізме для сувязі паміж асобнымі органамі.

Матачная т.

4. у знач. вык., каму-чаму і без дап. Пра дрэннае становішча, гібель, пагібель (разм.).

Цяпер нам — т.

Справа — т.

Вылецець у трубу (разм.) — разарыцца, застацца без грошай.

Хвост трубой (разм., жарт.) — не сумаваць, не падаць духам, трымаць сябе самаўпэўнена.

|| памянш. тру́бка, -і, ДМ -бцы, мн. -і, -бак, ж. (да 1 знач.).

|| прым. тру́бны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

труба...

Першая састаўная частка складаных слоў са знач.: які мае адносіны да труб (у 1 знач.), напр.: трубаачышчальнік, трубаачышчальны, трубазваршчык, трубаліцейны, трубаправод, трубапракатны, трубатранспарт, трубаўкладчык.

трубаду́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Сярэдневяковы паэт-спявак у паўднёвай Францыі.

2. перан., чаго. Той, хто ўслаўляе, прапагандуе што-н.