Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

го́рбіць, -блю, -біш, -біць; незак., што.

Выгінаць гарбом; сутуліць.

Г. спіну.

|| зак. зго́рбіць, -блю, -біш, -біць; -блены.

го́рдасць, -і, ж.

1. Пачуццё ўласнай годнасці, самапавага.

Нацыянальная г.

2. Пачуццё задавальнення ад сваіх або чыіх-н. поспехаў.

Г. за сяброў.

3. Пра таго, кім (чым) ганарацца.

Сын — мая г.

4. Ганарыстасць, напышлівасць.

Яго абвінавачвалі ў празмернай гордасці.

го́рдзіеў, -ева.

У выразе: гордзіеў вузел гл. вузел¹.

го́рды, -ая, -ае.

1. Надзелены пачуццём уласнай годнасці, павагі да сябе.

Г. чалавек.

2. Поўны пачуцця задавальнення сабой.

Г. позірк.

3. Ганарысты, фанабэрысты.

Ласкавае цялятка дзвюх матак ссе, а гордае — ніводнай (прыказка).

го́рка¹, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак, ж.

1. гл. гара.

2. Зашклёная шафа для посуду.

Хрустальная г.

3. Сістэма чыгуначных пуцей з ухілам, прызначаная для сартавання вагонаў (спец.).

4. Адна з фігур вышэйшага пілатажу: кароткачасовы палёт па ўзыходзячай прамалінейнай траекторыі.

Рабіць горку.

го́рка², прысл.

1. Непрыемна, едка па смаку.

2. Пра адчуванне горкага смаку.

Ад зёлак стала г. ў роце.

3. у знач. выкл. го́рка! Вокліч за вясельным сталом, якім просяць маладых пацалавацца (разм.).

го́ркасць, -і, ж.

Тое, што і горыч.

го́рка-салёны, -ая, -ае.

1. Горкага і салёнага смаку.

Горка-салёная мікстура.

2. Пра ваду: які ўтрымлівае горкія, галоўным чынам сернакіслыя солі (спец.).

Горка-салёнае возера.

го́ркі, -ая, -ае.

1. Які мае своеасаблівы едкі смак.

Г. палын.

Горкае лякарства.

2. перан. Поўны гора, цяжкі, гаротны.

Горкае жыццё.

Пераканацца на горкім вопыце.

Горкая праўда.

Горкія слёзы.

Горкае дзіця (разм.) — наіўны, нявопытны малады чалавек.

Горкі п’яніца (разм., неадабр.) — алкаголік.

го́ркнуць, -не; горк, -кла; незак.

Псуючыся, станавіцца горкім на смак.

Масла горкне ў цяпле.

|| зак. праго́ркнуць, -не; праго́рк, -кла і зго́ркнуць, -не; згорк, -кла.