Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

крышта́льны, -ая, -ае.

1. гл. крышталь.

2. перан. Празрысты, чысты.

Крыштальная вада.

3. перан. Беззаганны, бездакорны (пра лепшыя якасці чалавека, а таксама пра чалавека з такімі якасцямі).

Крыштальнае сумленне.

Крыштальнай душы чалавек.

|| наз. крышта́льнасць, -і, ж. (да 2 і 3 знач.).

крышталя... (гл. крыштале...).

Першая састаўная частка складаных слоў; ужыв. замест «крыштале...», калі націск у другой частцы слова падае на першы склад, напр.: крышталяоптыка, крышталяфізіка, крышталяхімія.

крышталягра́фія, -і, ж.

Навука аб крышталях і крышталічным стане рэчыва.

|| прым. крышталеграфі́чны, -ая, -ае.

крышы́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., кры́шыцца; незак.

Драбіцца, рассыпацца на дробныя часткі.

Пячэнне крышыцца.

|| зак. скрышы́цца, скры́шыцца, раскрышы́цца, -кры́шыцца і пакрышы́цца, -кры́шыцца.

крышы́ць, крышу́, кры́шыш, кры́шыць; кры́шаны; незак.

1. што. Наразаць дробнымі кавалкамі; здрабняць што-н.

К. буракі.

2. каго-што. Ламаць, разбіваць на часткі.

К. крэйду.

3. перан., каго-што. Знішчаць (разм.).

К. варожыя ўмацаванні.

4. Накідваць дзе-н. крошак (разм.).

Не крышы на падлогу.

|| зак. скрышы́ць, скрышу́, скры́шыш, скры́шыць; скры́шаны (да 1 і 2 знач.), раскрышы́ць, -крышу́, -кры́шыш, -кры́шыць; -кры́шаны (да 2 знач.) і накрышы́ць, -крышу́, -кры́шыш, -кры́шыць; -кры́шаны (да 1 і 3 знач.).

|| наз. крышэ́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).