Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

ксена-

(гр. ksenos = чужы)

першая састаўная частка складаных слоў, якая выражае паняцці «чужы», «чужародны».

ксенабіётыкі

(ад ксена- + гр. biotos = жыццё)

чужародныя для арганізмаў злучэнні — пестыцыды, прэпараты бытавой хіміі, лекавыя сродкі і г.д.

ксенага́мія

(ад ксена- + -гамія)

перакрыжаванае апыленне, пры якім кветкі адной расліны апыляюцца кветкамі другой расліны таго ж віду (параўн. гейтанагамія).

ксенако́нхіі

(н.-лац. xenoconchia)

група вымерлых малюскаў, якія жылі ў палеазоі.

ксеналі́т

(ад ксена- + -літ)

абломак горнай пароды, які трапляецца ў магматычнай пародзе і адрозніваецца ад яе мінералагічным складам, напр. к. сланцу ў граніце.

ксенатранспланта́цыя

(ад ксена- + трансплантацыя)

перасадка органаў або частак тканкі прадстаўніку іншага біялагічнага роду (параўн. алатрансплантацыя, гетэратрансплантацыя).

ксенатурбелі́ды

(н.-лац. xenotuibellida)

клас плоскіх чарвей; жывуць у Паўночным моры.

ксенаты́м

(ад гр. ksenos = чужы + time = гонар)

мінерал класа фасфатаў жоўтага, чырвонага, карычневага колеру са шкляным бляскам; сыравіна для атрымання ітрыю.

ксенафо́бія

(ад гр. ksenos = чужы + -фобія)

1) неадчэпны страх перад незнаёмымі асобамі;

2) боязь усяго незнаёмага, малавядомага.

ксе́ніі

(гр. ksenia = гасціннасць)

1) падарункі ў старажытных грэкаў і рымлян, якія гаспадар дарыў гасцям;

2) застольныя вершы-мініяцюры ў форме эпіграм і афарызмаў;

3) праяўленні прыкмет бацькоўскай расліны ў гібрыднага насення і пладоў.