Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

ква́га

(н.-лац. quagga, з мовы гатэнтотаў)

жывёла сям. конепадобных, якая жыве ў Афрыцы.

квадр

(іт. quagro = квадратны)

камень для кладкі сцен, абчэсаны ў выглядзе паралелепіпеда.

ква́дра

(польск. kwadra, ад лац. quadra = чатырохвугольнік)

1) кожная з чатырох фаз Месяца (маладзік, сход, поўня, ветах);

2) перан. стадыя, фаза, перыяд (напр. к. жыцця).

квадра́нт

(лац. quadrans, -ntis = чвэрць)

1) плоскі сектар з цэнтральным вуглом у 90°, чацвёртая частка круга;

2) старадаўні вугламерны астранамічны прыбор для вызначэння вышыні нябесных цел;

3) ваен. прылада для вертыкальнай наводкі гарматы паводле зададзенага вугла ўзвышэння.

квадра́т

(ням. Quadrat, ад лац. quadratus = чатырохвугольны)

1) роўнастаронні прамавугольнік, а таксама ўсё, што мае такую форму;

2) здабытак ад памнажэння якога-н. ліку на самога сябе.

квадра́тны

(ад квадрат)

1) які мае форму квадрата;

2) які мае адносіны да квадрата (напр. к. корань).

квадратры́са

(лац. quadratrix, -icis = якая дзеліць на чатыры часткі)

геаметрычнае месца пунктаў перасячэння прамой, што паварочваецца вакол фіксаванага пункта, і прамой, якая раўнамерна перамяшчаецца паралельна да самой сябе.

квадрату́ра

(лац. quadratura)

1) велічыня плошчы, якая вылічваецца ў квадратных адзінках (напр. к. пакоя);

2) пабудова квадрата, роўнавялікага дадзенай фігуры;

3) астр. адна з канфігурацый 3, такое становішча Сонца, Зямлі і знешняй планеты або Месяца, калі лінія, якая злучае цэнтры Зямлі і Сонца, складае прамы вугал з лініяй цэнтраў Зямлі і планеты або Месяца.

квадрупо́ль

(ад лац. quadrum = чатырохвугольнік + полюс)

сістэма чатырох электрычных зарадаў, якая складаецца з двух дыполяў, электрычныя моманты якіх роўныя па велічыні і процілеглыя па кірунку.

квадры́віум, квадры́вій

(лац. quadrivium = літар. перасячэніе чатырох дарог)

павышаны курс адукацыі ў сярэдневяковай школе, які ішоў услед за трывіумам і ўключаў чатыры прадметы — музыку, арыфметыку, геаметрыю, астраномію.