Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

інвалі́днасць

(ад інвалід)

працяглая або пастаянная страта працаздольнасці ці значнае абмежаванне яе.

інвалю́та

(лац. invaluta = абгорнутая)

тое, што і эвальвента.

інвалю́цыя

(лац. involutio = згортванне)

1) рэдукцыя або страта ў эвалюцыі асобных органаў (напр. рэдукцыя адростка сляпой кішкі ў драпежных жывёл);

2) адваротнае развіццё органаў, тканак, клетак (напр. і. маткі ў пасляродавы перыяд);

3) атрафія органаў пры паталогіі і старэнні;

4) дэгенератыўныя змены ў прасцейшых і бактэрый, выкліканыя неспрыяльнымі ўмовамі жыцця;

5) мат. такое адлюстраванне некаторай сукупнасці ў сабе, што пры паўторным яго прымяненні кожны элемент вяртаецца на сваё месца.

інва́р

(англ. invar, ад лац. invariabilis = нязменны)

сплаў жалеза і нікелю; ужываецца для вырабу дэталяў дакладных вымяральных прыбораў.

інварыя́нт

(н.-лац. invarians, -ntis = які не змяняецца)

1) велічыня, якая застаецца нязменнай пры тых ці іншых пераўтварэннях, напр. плошча фігуры, вугал паміж дзвюма прамымі;

2) лінгв. структурная адзінка мовы (фанема, марфема, лексема і г.д.) у адцягненні ад яе канкрэтных рэалізацый.

інварыя́нтнасць

(ад інварыянт)

нязменнасць, пастаянства пры пераўтварэннях, пры пераходзе да новых умоў (напр. і. фізічных законаў).

інвекты́ва

[лац. invectiva (oratio) = лаянкавая (прамова)]

рэзкае выступленне, выпад супраць каго-н., чаго-н.

інвента́р

(п.-лац. inventarium = вопіс)

1) сукупнасць рэчаў, прылад, якія складаюць маёмасць прадпрыемства, установы, арганізацыі;

2) дакладны спіс гэтай маёмасці; вопіс, рэестр;

3) апісанне феадальных уладанняў у Польшчы, Вялікім княстве Літоўскім, Венгрыі ў 16 — першай пал. 19 ст.

інвентарыза́цыя

(ад п.-лац. inventarium = вопіс)

перыядычная праверка наяўнасці і стану маёмасці прадпрыемства, установы, арганізацыі шляхам падліку, вопісу яе.

інве́нцыя

(лац. inventio = выдумка)

кароткая музычная п’еса поліфанічнага характару, напісаная ў свабоднай імітацыйнай (гл. імітацыя 3) форме.