Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

загу́шкаць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.

Гушкаючы, калышучы, усыпіць каго‑н. Загушкаць дзіця.

загу́шкаць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Пачаць гушкаць.

загушча́льнік, ‑а, м.

Клейкае рэчыва для згушчэння фарбаў.

загу́шчаны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад загусціць.

загушча́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да загусціць.

загушчэ́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. загушчаць — загусціць.

загы́ркаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Пачаць гыркаць. // Гыркнуць некалькі разоў запар. Сабака пад сталом загыркаў і, ашчэрыўшы зубы, кінуўся на пана. Дамашэвіч.

зад, ‑а, М ‑дзе; мн. зады, ‑оў; м.

1. Задняя частка чаго‑н.; проціл. перад. На крутым павароце зад матацыкла занесла. Б. Стральцоў. Адна хата стаяла задам у вокны другой. Чорны. // Задняя частка тулава жывёлы. [У вепра] доўгая вузкая галава з вялікім лычам.., вострая гарбатая спіна з высокім загрыўкам і вузкім задам. В. Вольскі. // Разм. Частка цела чалавека ніжэй спіны. [Кравец] быў гарбаты без гарба не ад роду: малым быўшы, зваліўся, накольнік, з вішні і ўбіў, як кажуць, ногі ў зад, не вырас. Брыль.

2. толькі мн. (зады́, ‑оў). Разм. Тое, што раней вывучана або ўсім вядома. Паўтараць зады.

задава́ка, ‑і, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑вацы, Т ‑ай, ж.

Разм. Фанабэрысты, ганарысты чалавек; зазнайка. Раней яна, Паліна Фёдараўна, лічыла Вікторыю Аркадзеўну і ганарыстай, і задавакай, і ўсё гэта толькі праз тое, што яны не ведалі адна адну. Паслядовіч. [Валіку] стала крыўдна, што яго папраўляе дзяўчынка, ды яшчэ пры ўсіх. «Задавака ўсё ж яна. Выхваляецца, што многа ведае». Жычка.

задавальне́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. задавальняць — задаволіць.

2. Прыемнае пачуццё ад паспяховага ажыццяўлення, завяршэння чаго‑н. Данік адчуваў задавальненне сабой, гордасць, што здолеў перамагчы ўсе перашкоды. Краўчанка. Сябры з задавальненнем выкупаліся і вярталіся назад праз лес. Пестрак.

задавальня́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; незак.

1. Незак. да задаволіцца.

2. Зал. да задавальняць.