паўне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Станавіцца паўнейшым; напаўняцца да краёў. Гумно паўпела з кожным годам, — І багацеў хлявец прыплодам. Колас. Струменіць Крыніца, Не спіць Працаўніца, Каб рэкі паўнелі, Дубровы шумелі, Цвілі ля вады Маладыя сады! Дзеружынскі.
2. Станавіцца паўнейшым; таўсцець. — Люблю піва, — нібыта апраўдваючыся, сказала Лілія Віктараўна і наліла сабе ў фужэр. — Кажуць, ад яго паўнеюць. Васілёнак.
паўно́сіць, ‑ношу, ‑носіш, ‑носіць; зак., каго-што.
Унесці ўсё, многае або ўсіх, многіх. Падносіць дровы пад павець.
паўночнамо́рскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да паўночных марскіх шляхоў і паўночнага марскога флоту.
паўно́чнік 1, ‑а, м.
Жыхар Поўначы.
паўно́чнік 2, ‑а, м.
Разм. Той, хто не лажыцца спаць да позняй ночы.
паўно́чнік 3, ‑у, м.
Адна- або шматгадовая травяністая і кустовая расліна сямейства варсянкавых.
паўно́чны 1, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да поўначы 1; які знаходзіцца на поўначы, размешчаны на поўнач ад чаго‑н. Паўночны полюс. Паўночнае паўшар’е. Паўночны напрамак. Паўночнае лета. □ Там .. [Туравец] даведаўся, што штаб брыгады знаходзіцца непадалёк, у гэтым жа лесе, на паўночнай ўскраіне. Мележ. // Які дзьме з поўначы (пра вецер). На дварэ дзьмуў рэзкі паўночны вецер. Якімовіч. // Уласцівы поўначы, характэрны для поўначы 1 (у 1 знач.). Паўночная расліннасць.
•••
Паўночнае ззянне гл. ззянне.
Паўночны захад гл. захад.
Паўночны ўсход гл. усход.
паўно́чны 2, ‑ая, ‑ае.
Які адносіцца да поўначы 2; які адбываецца, бывае ў поўнач. Я прачнуўся паўночнай парой. — Зуб на зуб не трапляе. Куляшоў. І якое можна суцяшэнне Ў паўночны час прыдумаць мне. Пысін.
паўно́чы, ж.
Палавіна ночы. Паўночы не спала [Уля], чакаючы раніцы. Паўлаў.
паўно́шваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Разм. Унесці ўсё, многае або ўсіх, многіх; паўносіць. Мы паўношвалі ўсё ў дом, паскладалі абы-як і дзе папала. Скрыган.
паўню́сенькі, ‑ая, ‑ае.
Разм. Тое, што і паўнюткі. Сабралася.. [бабка Мар’я] ісці па ваду, глядзіць, а вёдры ўжо паўнюсенькія. Сіняўскі.
паўню́ткі, ‑ая, ‑ае.
Разм. Вельмі поўны. Міхалапава Аксеня ішла аднойчы з лугоў і несла рэшата, паўнюткае свежага шчаўя. Лупсякоў. Неўзабаве .. [вагон] ужо быў паўнюткі людзей. Васілёнак.