Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

занура́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.

Незак. да занурыцца.

занура́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да занурыць.

зануры́цца, ‑нуруся, ‑нурышся, ‑цурыцца; зак., у што.

Разм.

1. Паглыбіцца, апусціцца. Плуг глыбока занурыўся ў зямлю. // перан. Цалкам аддацца якой‑н. рабоце. Занурыцца ў кнігі.

2. Залегчы, зарыцца ў што‑н. І штодня — Ад працы хоць і занурыцца, У пасцелі Мікіта раздзеты, Змрокам моўчкі, Ад сэрца любуецца Закурэлым ад дыму партрэтам. Чарот.

зануры́ць, ‑нуру, ‑нурыш, ‑нурыць; зак., у што.

Разм. Паглыбіць, апусціць у што‑н. [Нгару] адразу ўдалося ўхапіць Мангра ззаду і занурыць яго ў ваду. Маўр.

заныва́ць, ‑ае.

Незак. да заныць.

заныра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Пачаць ныраць.

заны́ць, ‑ныю, ‑ныеш, ‑ные; зак.

Пачаць ныць.

заняво́ленне, ‑я, н.

Дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. заняволіць.

заняво́лены, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад заняволіць.

2. у знач. наз. заняво́лены, ‑ага, м. Той, хто знаходзіцца ў няволі, заняволенні. Дрот калючы, дрот высокі. Каты лютыя пільнуюць. Дзень і ноч там у засценках Заняволеных катуюць. Танк.

заняво́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., каго-што.

Пазбавіць волі, незалежнасць закабаліць. Ніколі, мой народзе, ты не схіляў галавы перад тым, хто калі-небудзь імкнуўся заняволіць цябе. Купала. І асабліва людзі беларускага Палесся выявілі свой гераічны патрыятызм цяпер, у час Вялікай Айчыннай вайны, калі самы найзлейшы на ўсе вякі, самы крывавы і паганы вораг уварваўся на беларускую зямлю, каб прысвоіць яе сабе, навекі яе заняволіць і ўздзець на наш народ ланцугі рабства. Чорны. // Падпарадкаваць сваёй уладзе, паставіць у залежнае становішча.