Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

забаўля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; незак.

1. Пацяшацца, праводзіць час у забава, гульнях. Два меншыя хлопчыкі забаўляліся сваімі дзіцячымі гульнямі. Колас. Дэльфіны дагналі яхту і пачалі забаўляцца ў бурлівых хвалях за кармой, перакочваючыся са спіны на жывот. Дуброўскі.

2. кім-чым. Адносіцца да чаго‑н. як да цацкі, гуляць ёю. Рыбіна, якая забаўлялася прынадай, адпусціла паплавок. Якімовіч. // перан. Абыходзіцца з кім‑н. як з цацкай, забаўкай. Дзяўчына кахала Бібікава.., а Бібікаў, відаць, толькі забаўляўся ёю і крывіў душой. «Маладосць».

забаўля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак., каго-што.

Весяліць, пацяшаць чым‑н. цікавым, забаўным. [Лабановічу] было надзвычайна вісела, язык развязаўся, ён забаўляў паненак; яны слухалі і смяяліся. Колас. [Эдвард Лявэр] узяў дзіця на рукі, прытуліў да сяк, падняў яго высока на руках, пачаў усміхацца, забаўляць дзіця, цмокаць яму губамі. Чорны. // Займаць гаворкай, адцягваць увагу ад чаго‑н. — Не забаўляй, вон з поля! — крычыць высокі. — Чаго зубы загаворваеш!.. Галавач. // Даглядаць, няньчыць. Цэлы дзень забаўляла бабка ўнучку.

заба́ўна,

1. Прысл. да забаўны.

2. у знач. вык. Прыносіць задавальненне, пацяшае. Усё гэта вельмі забаўна.

заба́ўнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць забаўнага.

заба́ўнік, ‑а, м.

Чалавек, які ўмее весяліць, пацяшаць; арганізатар забаў. Ля тылы ладзіўся цэлы спектакль. Група забаўнікаў паказвала Гітлера і яго генералаў, як збіраліся яны браць Маскву і што з таго выйшла. Лынькоў.

заба́ўніца, ‑ы, ж.

Жан. да забаўнік.

заба́ўны, ‑ая, ‑ае.

Такі, які можа зацікавіць, пацешыць, развесяліць. Забаўныя былі хлапчукі. Заўсёды мелі нейкія агульныя інтарэсы, разам гулялі. Шчарбатаў. // Дзіўны, займальны, цікавы. Забаўная гісторыя. Забаўнае здарэнне.

заба́хаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Пачаць бахаць.

забая́цца, ‑баюся, ‑баішся, ‑баіцца; зак. каго-чаго і без дап.

Адчуць боязь, страх; спужацца. [Ксаверы:] Вялікай сілы кожны забаіцца. Глебка.

забе́г, ‑у, м.

Бег на пэўную адлегласць у спартыўных спаборніцтвах. Забег на 500 метраў.