Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

панаяда́цца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.

Наесціся — пра ўсіх, многіх. Добра панаядаўшыся мёрзлага сала з квашанай капустай, апаражніўшы цётцы ўсе збанкі з кіслым і салодкім малаком, хлопцы як сядзелі, так і пазасыналі. Карпюк.

панаяда́ць, ‑ае; ‑аем, ‑аеце, ‑аюць; зак., што.

Разм. Наесці, нажыць сытай ядой — пра ўсіх, многіх.

панаязджа́ць, ‑ае; ‑аем, ‑аеце, ‑аюць; зак.

Наехаць, з’ехацца ў адно месца ў вялікай колькасці. [Федзя:] — Што рабіў?.. Работы хапала. Столькі купцоў панаязджала. Палтаран.

пангермані́зм, ‑у, м.

Рэакцыйная шавіністычная дактрына, якая сцвярджае перавагу немцаў над іншымі народамі і дамагаецца сусветнага панавання Германіі. Палітыка пангерманізму.

пангерма́нскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да пангерманізму. Пангерманская ідэя.

панда́навыя, ‑ых.

Сямейства аднадольных трапічных раслін з вузкімі вызубленымі лістамі.

панда́нус, ‑а і ‑у, м.

1. ‑а. Дрэва сямейства панданавых з ядомымі пладамі і валакністым лісцем.

2. ‑у; толькі адз. Драўніна гэтага дрэва.

па́ндуры, нескл., н.

Грузінскі народны трохструнны шчыпковы музычны інструмент.

па́ндус, ‑а, м.

Спец. Нахіленая пляцоўка каля ўваходу ў будынак, якая замяняе сабою лесвіцу, а таксама служыць для ўезду аўтамашын і экіпажаў на мост, у гараж і пад.

[Фр. pente douce — нахілены спуск.]

панегі́рык, ‑а, м.

1. У Старажытнай Грэцыі і Рыме — надмагільная пахавальная прамова, якая ўслаўляе подзвігі памёршага.

2. Празмерна хвалебны водзыў аб кім‑, чым‑н. [Генадзь:] — Яна [Міхаліна] прамову рыхтуе ў гонар завуча. Урачысты панегірык. Шамякін. // Пра літаратурны твор, які з’яўляецца хвалебным водзывам аб кім‑, чым‑н., пахвалой каго‑, чаго‑н. Панегірыкам, напрыклад, можна назваць рэцэнзію, у якой даецца занадта завышаная.. ацэнка таму ці іншаму літаратурнаму твору. А. Макарэвіч.

[Грэч. panēgyrikos (logos) — прамова на ўрачыстым сходзе.]