Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

пазаслі́ньваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Разм. Заслініць усё, многае.

пазаслужбо́вы, ‑ая, ‑ае.

Які адбываецца не на службе. Пазаслужбовая праца. // Вольны ад службы.

пазасме́чваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Засмеціць усё, многае. Пазасмечваць вуліцы.

пазасмо́льваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Засмаліць, апрацаваць смалой усё, многае. Пазасмольваць лодкі.

пазасо́ўвацца, ‑аецца; зак.

Разм.

1. Засунуцца ўнутр чаго‑н. — пра ўсё, многае.

2. Пазападаць куды‑н., падзецца невядома куды — пра ўсё, многае. Відэльцы, лыжкі, нажы.. недзе, пазасоўваліся, а то пападалі пад стол. Кулакоўскі.

пазасо́ўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

1. Засунуць, усунуць куды‑н. усё. многае. Пазасоўваць за пояс сякеры. □ Зянькевіч спрытна пазасоўваў газеты пад салдацкую кашулю. П. Ткачоў. // Разм. Зачыніць унутр чаго‑н. усё, многае. Пазасоўваць шуфляды ў стол.

2. Разм. Зачыніць на засаўку ўсё, многае. Пазасоўваць дзверы.

3. Разм. Падзець невядома куды ўсё, многае.

пазастава́цца, ‑стаецца; ‑стаёмся, ‑стаяцеся, ‑стаюцца; зак.

1. Застацца дзе‑н., не пакінуць якога‑н. месца — пра ўсіх, многіх. Ліда тым часам сустракалася з такімі, як сама, маладымі хлопцамі і дзяўчатамі, што пазаставаліся ў горадзе. Кавалёў. // Не перайсці ў наступны клас — пра ўсіх, многіх.

2. Не перастаць быць якім‑н. — пра ўсё, многае або ўсіх, многіх. Дзверы пазаставаліся адчыненымі.

3. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Захавацца, уцалець — пра ўсё, многае. Пазаставаліся сляды ўсюды.

4. Апынуцца ў якім‑н. стане — пра ўсіх, многіх або ўсё, многае. Пазаставаліся дзеці сіротамі. □ Плата і штраф былі такія, што людзі .. пазаставаліся голыя. Чорны.

5. Апынуцца ззаду, збоку — пра ўсё, многае або ўсіх, многіх. Коннікі пазаставаліся ззаду.

пазастаўля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., каго-што.

1. Заняць паверхню чаго‑н. нейкай колькасцю якіх‑н. прадметаў. Пазастаўляць пакоі мэбляю.

2. Закрыць, загарадзіць усё, многае або ўсіх, многіх чым‑н. пастаўленым. Пазастаўляць хворых шырмамі.

3. Паставіць усё, многае за што‑н. Пазастаўляць кнігі за шкло.

пазастрахо́ўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Застрахаваць усё, многае або ўсіх, многіх. Пазастрахоўваць маёмасць. Пазастрахоўваць жывёлу.

пазастру́гваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Застругаць усё, многае. Пазастругваць палкі. Пазастругваць карандашы.