Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

пашаткава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; зак., што.

1. Дробна парэзаць (звычайна капусту) — пра ўсё, многае. Пашаткаваць усю капусту.

2. і без дап. Шаткаваць некаторы час.

пашатрава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., што.

1. Ашатраваць усё, многае.

2. Шатраваць некаторы час.

пашвэ́ндацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм. Швэндацца некаторы час. Сонца яшчэ стаяла высока і можна было з гадзіну пашвэндацца па байдзінскіх нетрах. Скрыган.

пашкадава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе.

Зак. да шкадаваць.

пашклі́ць, ‑шклю, ‑шкліш, ‑шкліць; зак., што.

Зашкліць усё, многае. У .. Крамарэвічавым доме паклалі падлогу, паставілі печы, пашклілі вокны. Чорны.

пашко́джанне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. пашкодзіць.

2. Тое, што пашкоджана; пашкоджанае месца. Больш як месяц Віташкевіч працаваў са станком адзін, сам ліквідоўваў непаладкі, пашкоджанні. Кавалёў. З такім пашкоджаннем машына не магла ісці ў рэйс. Васілёнак.

пашко́джаны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад пашкодзіць.

пашко́джвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

Зал. да пашкоджваць.

пашко́джваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да пашкодзіць.

пашко́дзіць, ‑шкоджу, ‑шкодзіш, ‑шкодзіць; зак.

1. каму-чаму. Зрабіць шкоду. З-за сваёй радасці за дачку яны [бацькі] не хацелі заўважаць ні яе дробных капрызаў, ні тых рысаў характару, якія ў далейшым маглі пашкодзіць ёй у жыцці. Хадкевіч. Паклёпніцкі фельетон, які з’явіўся ў газеце, не толькі не пашкодзіў Лемяшэвічу, але яшчэ вышэй узняў яго аўтарытэт. Кучар. / у безас. ужыв. — Табе, маці, адпачыць бы перад вечарам не пашкодзіла... — сказаў Міхал. Карпаў.

2. што. Зрабіць няспраўным, сапсаваць. Выбух пашкодзіў два іншыя «юнкерсы». Шамякін. / у безас. ужыв. Нават радыё перастала гаварыць — дзесьці пашкодзіла сець. Гроднеў. // безас. каго-што. Параніць; панесці шкоду здароўю. Рана была не вельмі сур’ёзная — пашкодзіла трохі левую руку, — так што ў шпіталі прыйшлося паляжаць нядоўга. Шахавец. «А як жа вы самі? — пачала непакоіцца жанчына. — Вас хоць нічога, не пашкодзіла?» Кулакоўскі.

3. Перашкодзіць. — Лепшага месца я і не чакаў: ціхае, глухое. Нішто не пашкодзіць весці працу, — прамовіў Лабановіч. Колас. Хоць і прыйшоў Пеця ў школу з вялікім спазненнем, гэта ўсё ж не пашкодзіла яму хутка выбіцца ў першыя вучні. Ракітны.