Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

запя́сцевы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да запясця. Запясцевы сустаў.

запя́так, ‑тка, м.

1. Абл. Каблук, абцас. Быў .. [Мікіта] у звычайнай сваёй форме — тыя ж закарэлыя на занятках і на саюзках боты, якіх яму ставала, здаецца, на круглы год. Чыгрынаў.

2. толькі мн. (запя́ткі, ‑аў). Месца для слугі, лакея за спінкай даўнейшага экіпажа. [Пан] ехаў сярэднім у карэце. Ахоўвалі яго два рослыя гайдукі, якія прымошчваліся на занятках. Якімовіч.

запятля́ць 1, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., што.

Разм. Заблытаць след (сляды), рухаючыся не па прамой лініі, а робячы петлі (у 2 знач.). Зайка запятляў, заблытаў свой след, схаваўся за куст. Карпюк.

запятля́ць 2, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак.

Пачаць пятляць.

запя́цца, ‑пнуся, ‑пнешся, ‑пнецца; пнёмся, ‑пняцеся; зак.

Разм. Запяць сябе чым‑н. Запяцца фартухом.

запя́ць, ‑пну, ‑пнеш, ‑пне; ‑пнём, ‑пняце; каго-што.

Разм. Закрыць, павесіўшы што‑н.; завесіць. Запяць вокны.

запяча́тацца, ‑аецца; зак.

Заклеіцца, заляпіцца. Канверт добра запячатаўся.

запяча́таць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

1. Закрыўшы што‑н., налажыць пячатку. Запячатаць пакет сургучом.

2. Заклеіць, заляпіць. Запячатаць канверт.

•••

Як запячатаць — поўна, запоўнена да крайняй магчымасці.

запяча́твацца, ‑аецца; незак.

1. Незак. да запячатацца.

2. Зал. да запячатваць.

запяча́тваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да запячатаць.

запячы́ 1, ‑пяку, ‑пячаш, ‑пячэ; ‑пячом, ‑печаце; пр. запек, ‑пякла, ‑ло; зак., што.

Спячы да ўтварэння румянай скарынкі. Запячы макароны. // Спячы, паклаўшы ў сярэдзіну чаго‑н. Запячы рыбу ў цесце.

запячы́ 2, ‑пячэ; зак.

Разм. Пачаць пячы (у 2, 3 знач.).