запла́кацца, ‑плачуся, ‑плачашся, ‑плачацца; зак.
Разм. Заплакаць вочы, твар; стаміцца ад доўгага плачу. — Шмат часу не пісаў ёй — старая заплачацца. Гартны.
запла́каць 1, ‑плачу, ‑плачаш, ‑плача; зак., што.
Доўга плачучы, выклікаць прыпухласць, пачырваненне (вачэй, твару). Заплакаць вочы. Заплакаць твар.
запла́каць 2, ‑плачу, ‑плачаш, ‑плача; зак.
Пачаць плакаць.
запламбава́ць, ‑бую, ‑буеш, ‑буе; зак., што.
1. Паставіць пломбу (у зуб). Запламбаваць зуб.
2. Запячатаць, налажыўшы пломбу. Запламбаваць вагон.
запламбо́ўвацца, ‑аецца; незак.
Зал. да запламбоўваць.
запламбо́ўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да запламбаваць.
запланава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак., што.
Намеціць, уключыць у план. Запланаваць будаўніцтва школы. Запланаваць асушэнне балот.
запла́та, ‑ы, ДМ ‑плаце, ж.
Разм. Тое, што і плата. Якая заслуга, такая і заплата. Прыказка.
заплаці́ць, ‑плачу, ‑плаціш, ‑плаціць; зак.
1. што і без дап. Аддаць грошы або якую‑н. іншую плату за што‑н. Заплаціць узносы. □ У адной бабулькі Вера Антонаўка выбрала два аднолькавыя букеты дочкам і, патаргаваўшыся, заплаціла. Карпаў. // перан. Адплаціць. Заплаціць шчырасцю за шчырасць.
2. перан.; чым. Паплаціцца. Заплаціць галавой. □ Не дагледзіш вокам — заплаціш бокам. Прыказка.
•••
Дорага б заплаціў — тое, што і дорага б даў (гл. даць).
Дорага заплаціць за што — многім паплаціцца.
запле́снелы і заплясне́лы, ‑ая, ‑ае.
Пакрыты плесняй, цвіллю; цвілы. Брудныя, мабыць, ніколі не беленыя сцены пакрыты заплеснелымі плямамі. Мядзёлка. Камера была маленькая і вельмі сырая. З столі капала вада, сцены былі слізкія і запляснелыя. Зуб. // перан. Закаснелы, адсталы, устарэлы.
запле́снець, ‑ею, ‑ееш, ‑ее і заплясне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пакрыцца плесняй, цвіллю; зацвісці. Сцяна заплеснела. □ Сумка пачарнела ад часу, заплеснела, пакрылася пылам і павуціннем. Бяганская.
2. перан. Закаснець, адстаць, устарэць. Жывучы ў адной камеры з .. [Давідам], нельга было заплеснець нават і ў гэтыя змрочныя будні непагоднай восені. Машара.