Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

панікадзі́ла, ‑а, н.

Вялікая люстра са свечкамі або стаячы кандэлябр перад іконамі.

[Ад грэч. palykandēlos — які складаецца з многіх свяцільняў.]

паніка́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да панікнуць.

панікелірава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., што.

Пакрыць тонкім слоем нікелю паверхню металічных вырабаў.

панікёр, ‑а, м.

Чалавек, які сам лёгка паддаецца паніцы або распаўсюджвае чуткі, якія выклікаюць паніку. [Камісар:] — Панікёр! Кожны куст за фашыста прымаеш! Шамякін. Клямт спрабаваў даведацца аб праўдзівасці чутак у аднаго штабнога афіцэра, але той адразу раздражнёна накінуўся на яго і абазваў панікёрам. Мележ.

панікёрка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Разм. Жан. да панікёр.

панікёрскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да панікёра, панікёраў; уласцівы ім. Панікёрскія настроі.

панікёрства, ‑а, н.

Паводзіны, уласцівыя панікёру, панікёрам.

пані́клы, ‑ая, ‑ае.

1. Схілены, прыгнуты. Высокія травы, звялыя і паніклыя ўдзень ад гарачыні, цяпер узнімаліся ў вільготным дыханні.. зямлі. Самуйлёнак. Спякота... І пад сонцам залатым Паніклыя, задумлівыя лозы Яшчэ ніжэй прыпалі да вады. Чарняўскі.

2. перан. Прыгнечаны, засмучаны; разбіты духоўна. Адчуў бяду. Стаяў паніклы: Даруе мілая ці не? Бялевіч. Вочы дзяўчыны радасна смяяліся, хоць выгляд у яе быў паніклы і разгублены. Ракітны.

3. Абл. Падслепаваты. Пасля таго як Шэмета не ўзялі на вайну, Халуста інакш не зваў яго, як паніклы або сляпы чорт. Чарнышэвіч.

пані́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. панік, ‑ла; зак.

1. Схіліцца, апусціцца, прыгнуцца. Два хляўцы з паветкамі, хілы плот панік. Машара. Выспела ажына. Пачарнела ад ягад, панікла долу: ягады абляпілі яе, што жучкі. Пташнікаў.

2. перан. Паддацца прыгнечанаму настрою; стаць разбітым духоўна. [Валя] апусцілася ў крэсла і панікла, як ад бязмернай стомы. Карпаў.

панірава́цца, ‑руецца; незак.

Зал. да накіраваць.