Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

замутні́ць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., што.

Разм. Тое, што і замуціць.

замухры́шка, ‑і, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑шцы, Т ‑шкай; ж.; Р мн. ‑шак.

Разм. пагард. Пра неахайнага, непрыгляднага чалавека.

замуці́цца, ‑муціцца; зак.

Зрабіцца мутным. Вада замуцілася. Вочы замуціліся. Розум замуціўся.

замуці́ць, ‑мучу, ‑муціш, ‑муціць; зак., што.

Зрабіць мутным. Жучок-плывунец спрытна даў нырца і замуціў з дна ваду. Даніленка. Калі Васіль пераступіў парог цёплага памяшкання, духата ў хаце дала яму ў твар і замуціла свядомасць. Грамовіч.

•••

Вады (нікому) не замуціць — (нікому) не зрабіць шкоды.

заму́чаны 1, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад замучыць.

заму́чаны 2, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад замуціць.

заму́чвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.

Незак. да замучыцца.

заму́чваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да замучыць.

заму́чыцца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.

Моцна стаміцца; знемагчыся, знясіліцца. Хлопцы замучыліся, доўга блукаючы па лясах у пошуках партызан. «ЛіМ».

заму́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., каго-што.

1. Закатаваць, давесці да смерці. Фашысты замучылі палонных. □ Цяпер не можа быць ніякага сумнення: гэта яны, гэта тыя, што замучылі яго маці, яго сястрычку. Лынькоў.

2. Прымусіўшы мучыцца ад чаго‑н., стаміць, знясіліць. Замучыць работай. Гора замучыла. Кашаль замучыў. □ [Караба] тут усіх замучыў: па восем гадзін падрад з кожным гутарыў. Асіпенка.

замча́цца і заімча́цца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.

Тое, што і замчаць (у 2 знач.).