Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

запа́сваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да запасвіць.

запа́свіць, ‑пасу, ‑пасвіш, ‑пасвіць; зак.

1. каго. Прывучыць кароў да пашы пасля зімы.

2. што. Зарабіць пасьбою.

запа́сіцца, ‑сіцца; незак.

1. Збірацца ў запас. І ў кожнай былінцы пераліваліся сілы, бо тое, што запасілася з ранняй вясны, жнівень зрабіў жыватворнай сталасцю, якая поўніла зараз свет, натхняла на працу, клопаты і неўтаймаваную радасць. Радкевіч.

2. Зал. да запасіць.

запа́сіць, ‑пашу, ‑пасіш, ‑пасіць; незак., што.

Прыгатаўляць на будучае, рабіць запас. Усюды, дзе можна, трэба браць, запасіць на зіму, на год — у полі, у лесе, у балоце. Мележ.

запаску́джаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад запаскудзіць.

2. у знач. прым. Забруджаны, запэцканы. Перамацваючы гэты запаскуджаны лахман, .. [Зося] заўважыла, што ў адным месцы як бы што зашыта пад падшэўку. Чорны.

запаску́джвацца, ‑аецца; незак.

Зал. да запаскуджваць.

запаску́джваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да запаскудзіць.

запаску́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., што.

Разм. Забрудзіць адкідамі, нечыстотамі. Запаскудзіць двор. □ — Гэта жаб[ін]ая ікра толькі кашулю запаскудзіць, — сказаў Мірон, з гідлівасцю адграбаючы гэты кісель. Маўр. Дзятляняткі чысціню любяць. Ніколі свайго гнязда не запаскудзяць, з хаткі хлява не зробяць. Клышка.

запа́слівасць, ‑і, ж.

Уласцівасць запаслівага.

запа́слівы, ‑ая, ‑ае.

Які любіць і ўмее запасацца, ствараць запас. Бочку з вадою, відаць, трымалі тут запаслівыя гаспадары для паліўкі град. Якімовіч. Запаслівы, як і любы шафёр, Цімашэнка дастаў з багажнай скрынкі кавалак ружовага сала. «Беларусь».