Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

палінезі́ец,

гл. палінезійцы.

палінезі́йка,

гл. палінезійцы.

палінезі́йскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да Палінезіі, палінезійцаў, уласцівы ім. Палінезійскія мовы.

палінезі́йцы, ‑аў; адз. палінезіец, ‑зійца, м.; палінезійка, ‑і, ДМ ‑зійцы; мн. палінезійкі, ‑зіек; ж.

Карэннае насельніцтва Палінезіі і некаторых іншых астравоў Ціхага акіяна.

паліне́іць, ‑ею, ‑еіш, ‑еіць; зак.

1. што. Разлінеіць усё, многае. Палінеіць увесь сшытак.

2. і без дап. Лінеіць некаторы час.

паліно́м, ‑а, м.

Спец. Тое, што і мнагачлен.

[Ад грэч. polý — многа і nomos — частка.]

паліня́лы, ‑ая, ‑ае.

Які страціў свежасць фарбаў; выцвілы. Дзяўчына пачала развязваць пад барадой рамкі палінялай хусткі. Арочка. Нашу ўвагу прыцягнула палічка з адметнымі кнігамі: у старых пераплётах, з палінялымі ад часу літарамі на скураных карашках. Пальчэўскі. // перан. Разм. Які страціў свежасць, выразнасць, жывасць. [Наздрэйка] няўцямна ўтаропіўся на старшыню сіняватымі палінялымі вачыма. Крапіва.

паліня́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак.

1. Страціць сваю першапачатковую афарбоўку; выцвісці. Пасціраліся і абцёрліся вуглы ў гармоні, .. палінялі залочаныя мяхі. Лынькоў. Гляджу на леташнія здымкі, Што крышку палінялі без пары. Грахоўскі. // перан. Разм. Страціць выразнасць, яркасць. Палінялі зоркія вочы сялянкі, якая з маленства ўглядаецца ў бязмежжа палявых прастораў. Грахоўскі.

2. Скінуць ці змяніць у пэўныя перыяды сваё верхняе покрыва (пра жывёл, птушак).

палі́п, ‑а, м.

Спец.

1. Кішачнаполасцевая жывёліна з прысоскамі на адным канцы, якімі яна прымацоўваецца да нерухомага прадмета, і ротам на процілеглым канцы. Каралавы паліп.

2. Дабраякасная пухліна, звязаная ножкай са слізістай абалонкай, на якой яна размешчана. Паліпы ў носе.

[Грэч. polýpus, ад polý — многа і pus — нага.]

палі́павы, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які мае адносіны да паліпа, з’яўляецца паліпам. Паліпавае ўтварэнне.