Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

падско́кванне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле дзеясл. падскокваць — падскочыць (у 1, 3 знач.), падскакаць (у 1 знач.).

2. Разм. Прытанцоўванне.

падско́кваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. Незак. да падскочыць.

2. Незак. да падскакаць.

3. Разм. Тое, што і падскакваць (у 3 знач.). А дзіцё разгулялася. Яно падскоквала на каленях у маці, цягнулася да саламянага капелюша пажылога дзядзькі. Корбан.

падско́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

Разм. Зрабіць невялікі скачок уверх; падскочыць. Кацёлка спачатку падскокнула ўгору,.. потым апусцілася на дол і з гудам роўна пайшла проста на Валодзю. Якімовіч. Заяц падскокнуў і расцягнуўся. П. Ткачоў.

падско́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; заг. падскоч; зак.

1. Зрабіць скачок уверх. [Мяч] падскочыў раз, другі, трэці і пакаціўся. Юрэвіч. Бусел з перапуду падскочыў на месцы, міжвольна распасцёр крылы, але тут жа зноў падцяў іх, каб не ўзняцца з гнязда. Пальчэўскі.

2. перан. Разм. Рэзка падняцца, павялічыцца. Падскочыла тэмпература. Цэны падскочылі. □ Падскочыць градусаў да трох Апоўначы марозік. Калачынскі. // Раптам з’явіцца. Падскочыла запаленне лёгкіх, і на што ўжо быў .. [дзед Тумаш] здаровы, а на чацвёртыя суткі зусім аслаб. Машара.

3. Наблізіцца скачкамі; хутка падбегчы, пад’ехаць да каго‑, чаго‑н. Прыстаў.. падскочыў да жанчыны ззаду, паваліў на зямлю, крутануў за руку, адводзячы ад пана паліцмайстра стрэлы. Мехаў. Лук’ян насцярожана падскочыў да акна. Усе падняліся з месца. М. Ткачоў. Да Міколкі падскочыў спешаны коннік, сівы нямецкі вахмістр. Лынькоў. // Разм. Хутка з’ездзіць, схадзіць куды‑н. [Антон:] — Ты пабудзь тут з таварышамі, а я падскочу на станцыю. Новікаў. [Хведар:] — Заўтра прывязём бензін, а сёння мне трэба са Сцяпанам у адно месца падскочыць. Асіпенка. // Разм. Падысці, пад’ехаць у патрэбны момант; падаспець. Добра, што падскочылі людзі, інакш бы ім абодвум былі канцы ў той багне. Сабаленка.

падскраба́цца, ‑аецца; незак.

Зал. да падскрабаць.

падскраба́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да падскрэбці.

падскро́невы, ‑ая, ‑ае.

Размешчаны ніжэй скроні. Падскроневая ямка.

падскрэ́бвацца, ‑аецца; незак.

Зал. да падскрэбваць.

падскрэ́бваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да падскрэбці.

падскрэ́бены, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад падскрэбці.