Verbum

дума​¹, ✂, ж.

1. Роздум, разважанне.

   • Думу думаць.

2. Жанр украінскай гістарычнай народнай песні.

   • Казацкія думы.

дума​², ✂, ж.

Назва розных органаў цэнтральнага, а таксама мясцовага кіраўніцтва ў Расіі.

• Дзяржаўная д.
• Баярская д.
• Гарадская д.

|| прым. думны, ✂ і думскі, ✂.

• Думныя баяры.
• Думскі дэпутат.

думацца, ✂; безас.; незак.

1. Уяўляцца ў думках, здавацца.

   • Мне думаецца, што ўсё будзе добра.

2. Аб магчымасці абдумвання, разважання.

   • У дарозе добра думаецца.

думаць, ✂; незак.

1. Накіроўваць думкі на каго-, што-н., разважаць.

   • Многа думаў аб жыцці.
   • Д. над задачай.

2. Меркаваць, прытрымлівацца якой-н. думкі.

   • Думаю, што справа гэта не заслугоўвае ўвагі.

3. Лічыць вінаватым у чым-н.

   • Дарэмна на яго д.

4. з інф. Мець намер што-н. зрабіць.

   • Думаю застацца дома.

5. Клапаціцца, турбавацца.

   • Трэба д. аб дзецях.

◊

• А што ты думаеш! (разм.) — а чаму б і не паспрабаваць (не зрабіць).

• І думаць няма чаго (разм.) — пра поўную немагчымасць зрабіць што-н.

• І не думай (разм.) — пра катэгарычную забарону рабіць што-н.

• Многа думаць аб сабе — быць высокай думкі аб сабе.

• Трэба думаць (разм.) — напэўна, мабыць, хутчэй за ўсё.

|| зак. падумаць, ✂.

|| наз. думанне, ✂.

думка, ✂, ж.

1. Тое, што склалася ў працэсе мыслення, разважанняў.

   • Слушная д.
   • Новая д.

2. Ідэя, жаданне.

   • З’явілася д. напісаць рэцэнзію на кнігу.

3. Тое, што і дума​¹ (у 2 знач.).

   • Студэнты збіралі і запісвалі ўкраінскія думкі.

4. Погляд на што-н., меркаванне аб чым-н.

   • Мы з вамі адной думкі.

◊

• Грамадская думка — погляд шырокіх колаў грамадскасці на што-н.

• Не дапускаць думкі аб чым — катэгарычна адмаўляць, не дапускаць чаго-н.

• Падхапіць думку — узяцца за ажыццяўленне чаго-н.