Verbum

доўбня, ✂, ж.

1. Прылада для ўбівання чаго-н., забою жывёлы і пад.

   • Замахнуцца доўбняй.

2. перан., пагард. Пра тупога, някемлівага чалавека.

доўг, ✂, м.

1. Тое, што пазычана (пераважна грошы).

   • Вярнуць д.

2. Абавязак перад кім-н.

   • Яго д. сачыць за чысцінёй.

◊

• Не застацца ў даўгу ў каго — адплаціць тым самым.

• Аддаць апошні доўг — развітацца з нябожчыкам; прысутнічаць пры яго пахаванні.

|| прым. даўгавы, ✂.

доўга...

Першая частка складаных слоў, у якіх націск падае не на першы склад другога слова; адпавядае па значэнню:

1. слову доўгі (у 1 знач.), напр. доўгавалосы, доўгабароды;
2. слову працяглы (у часе), напр. доўгатэрміновы, доўгачасовы.

доўгавалакністы, ✂.

З доўгімі валокнамі.

• Д. лён.

доўгажыхар, ✂, м.

Чалавек, які вызначаецца сваім даўгалеццем.

• Гэтаму доўгажыхару 120 год.
• Дрэвы-доўгажыхары (перан.).
• Арол-д. (перан.).

|| ж. доўгажыхарка, ✂.

|| прым. доўгажыхарскі, ✂.

доўгайгральны, ✂.

Пра грампласцінку: з запісам вялікага аб’ёму.

доўгатэрміновы, ✂.

Дадзены, разлічаны на доўгі тэрмін.

• Доўгатэрміновая пазыка.

|| наз. доўгатэрміновасць, ✂.

доўгацярпенне, ✂, н. (кніжн.).

Доўгае цярпенне.

• Скончылася яго д.

доўгачаканы, ✂.

Такі, якога доўга чакалі і не маглі дачакацца.

• Д. прыезд сына.
• Доўгачаканая вестка.

доўгі, ✂.

1. Працяглы ў прасторы.

   • Д. шлях.

2. Працяглы ў часе.

   • Д. дзень.
   • Доўга (прысл.) чакаць.

◊

• Доўгія рукі ў каго (разм. неадабр.) — пра таго, хто мае схільнасць да кражы, захопу.

• Доўгі рубель (разм. неадабр.) — лёгкі вялікі заробак.

• Доўгая песня (разм.) — тое, што не скора можа быць ажыццёўлена.

• Адкладваць у доўгую скрынку (неадабр.) — адкладваць якую-н. справу на доўгі час.