Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

разматаць, ; зак.

Развіць, раскруціць што-н. зматанае; зняць з таго, на што было наматана.

  • Р. вуду.

  • Разматаць клубок — высветліць, разблытаць якую-н. складаную, заблытаную справу.

|| незак. размотваць, .

|| наз. размотванне, і размотка, .

разматлашыць, ; зак. (разм.).

  1. Падраць на шматкі, разнесці па частках.

    • За адзін сезон разматлашыў касцюм.
  2. Давесці да бязладнага стану, разнесці.

    • Р. склад.

размаўляць, ; незак.

Весці размову, гутарку; гаварыць з кім-н.

  • Р. усю дарогу.

размах, , м.

  1. гл. размахнуцца.

  2. Велічыня хістання, вагання якога-н. цела; амплітуда (спец.).

    • Р. маятніка.
  3. Адлегласць паміж крайнімі пунктамі чаго-н. разгорнутага, распасцёртага, разнятага.

    • Р. крылаў.
  4. перан. Шырыня дзейнасці; адсутнасць абмежаванасці ў праяўленні чаго-н.

    • Р. будаўніцтва.

размахацца, ; зак. (разм.).

Пачаць моцна махаць чым-н.

  • Р. кулакамі.

размахваць, ; незак.

Махаць чым-н. то ў адзін, то ў другі бок.

  • Р. рукамі.

размахнуцца, ; зак.

  1. Зрабіць узмах рукой для ўдару, кідання і пад.

  2. перан. Адзначыць што-н. з размахам (у 4 знач.) (разм.).

    • Банадысь жаніў сына, ды так размахнуўся, што паўсвету заклікаў гасцей.

|| незак. размахвацца, .

|| наз. размах, .

размачаліць, ; зак.

Растрапаць, раздзяліць на валокны.

  • Р. канец вяроўкі.

|| незак. размачальваць, .

размачыць, ; зак.

Намачыўшы, зрабіць мяккім, разбухлым.

  • Р. сухары.

  • Размачыць лік (разм.) — адкрыць лік (у спартыўнай гульні).

|| незак. размочваць, .

|| наз. размочванне, і размочка, .

размашысты, .

  1. Які вызначаецца шырокімі, свабоднымі ўзмахамі рук або ног.

    • Размашыстыя крокі.
  2. Які атрымліваецца ў выніку шырокіх узмахаў пяра, пэндзля.

    • Р. почырк.
    • Р. стыль (перан.).
  3. Раскідзісты, з вялікім размахам (у 3 знач.).

    • Размашыстыя галіны дуба.

|| наз. размашыстасць, .