Verbum

спуск, ✂, м.

1. гл. спусціцца, -ць.

2. Месца, па якім спускаюцца ўніз.

   • Круты с.

3. Прыстасаванне, якое прыводзіць у рух курок пры выстрале.

   • Націснуць на с.

4. Шлюз у млыне для прапускання вады.

5. Доўгі сталярны рубанак.

6. Прагал у верхняй частцы старонкі перад пачаткам раздзела кнігі (спец.).

◊

• Не даваць спуску каму (разм.) — не рабіць патурання каму-н., а строга патрабаваць.

|| прым. спускавы, ✂.

• С. механізм.

спусташальнік, ✂, м.

Той, хто спустошвае, ператварае ў пустыню.

|| ж. спусташальніца, ✂.

спусташальны, ✂.

Які прыводзіць да спусташэння, нясе спусташэнне.

• Спусташальныя войны.

|| наз. спусташальнасць, ✂.

спусташэнне, ✂, н.

1. гл. спустошыць.

2. Тое, што і спустошанасць.

спустошанасць, ✂, ж.

Стан маральнага бяссілля; душэўная пустата.

• С. душы.

спустошыць, ✂; зак.

1. Зруйнаваць, нанесці матэрыяльныя страты.

   • Вайна спустошыла гарады і вёскі.

2. перан. Пазбавіць маральных сіл, зрабіць няздольным да актыўнага жыцця.

   • Амаральныя паводзіны спустошылі жыццё гэтага чалавека.

3. Пра глебу: зрабіць неўрадлівай.

   • Безгаспадарчыя адносіны спустошылі глебу.

|| незак. спусташаць, ✂ і спустошваць, ✂.

|| наз. спусташэнне, ✂ і спустошванне, ✂.

спусцелы, ✂ (разм.).

Які стаў пустым, акінутым.

• Спусцелыя лясы сігналізуюць аб забруджанасці прыроднага асяроддзя.

спусцісты, ✂.

Які паступова спускаецца; пакаты, не круты.

• С. бераг.

|| наз. спусцістасць, ✂.

спусціцца, ✂; зак.

1. Перамясціцца зверху ўніз.

   • С. з гары.
   • С. ў склеп.
   • С. на зямлю (таксама перан. ад мар, летуценняў вярнуцца да рэчаіснасці).

2. на што і без дапаўнення. Пра птушак, насякомых, лятальныя апараты: прызямліцца, сесці.

   • Верталёт спусціўся на выган.

3. перан. Пра ноч, імглу, туман і пад.: наступіць, насунуцца.

   • На зямлю спусцілася ноч.

4. Дайсці да заняпаду, разарыцца (разм.).

   • С. з грошай.

5. Сарвацца з чаго-н., што ўтрымлівае.

   • Курок спусціўся сам па сабе.

|| незак. спускацца, ✂.

|| наз. спуск, ✂.

спусціць, ✂; зак.

1. Перамясціць зверху ўніз.

   • С. вяроўку.
   • С. бульбу ў склеп.
   • С. каго-н. з лесвіцы (таксама перан. выгнаць, прагнаць; разм.).

2. Паставіць на ваду (пра судна).

   • С. новы карабель.

3. Пусціць, вызваліўшы ад прывязі.

   • С. сабаку з ланцуга.

4. Пераслаць, накіраваць што-н. у ніжэйстаячую арганізацыю.

   • С. распараджэнне.
   • С. план.

5. Выпусціць пару, вадкасць і пад. адкуль-н.

   • С. пару з катла.
   • С. ваду з радыятара.

6. Вызваліць (якую-н. ёмістасць) ад вадкасці, газу і пад.

   • С. балон.
   • С. камеру мяча.

7. Палягчэць у вазе (разм.).

   • С. кілаграмаў пяць.

8. Вызваліць з замацаванага становішча (пра дэталі механізмаў).

   • С. курок.

9. Спілаваўшы, паваліць (пра дрэва; разм.).

   • С. дзве бярозы.

10. перан. Поўнасцю збыць, прадаць.

    • С. гаспадарку.
    • С. грошы (зрасходаваць).

11. Збавіць цану.

    • С. колькі рублёў.

12. перан., што і без дапаўнення. Пакінуць без пакарання які-н. учынак.

    • Гэтай правіннасці нельга с.

◊

• Спусціць з вока каго (разм.) — перастаць назіраць, сачыць за кім-н.

• Спусціць юху (разм.) — разбіць нос да крыві.

|| незак. спускаць, ✂.

|| наз. спусканне, ✂ і спуск, ✂.