Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

вачні́ца, , ж.

Паглыбленне ў пярэдняй частцы чэрапа, у якім змяшчаецца вочны яблык.

|| прым. вачнічны, .

ваш займ., прынал.

Які належыць вам, мае адносіны да вас.

  • В. веласіпед.
  • А вашага (наз.) няма?
  • Як вашы (наз. вашы родныя, блізкія) пажываюць?
  • Што вы прысталі да мяне з вашым Уладзімірам Андрэевічам.

Па-вашаму —

  1. прысл. па вашай волі, па вашым жаданні.

    • Няхай будзе па-вашаму;
  2. прысл. Так, як робіце вы.

    • Я па-вашаму тут рабіць не збіраюся;
  3. у знач. пабочн. сл. На вашу думку.

    • Гэта я, па-вашаму, хлушу?

вашчы́на, , ж.

Пустыя пчаліныя соты або неачышчаны воск.

|| прым. вашчынны, .

вашы́васць, , ж.

Заражанасць скуранога покрыва вошамі.

вашы́вець, ; незак.

Станавіцца вашывым.

|| зак. завашывець, і абвашывець, .

вашы́вы, .

Які мае многа вошай, пакрыты вошамі.

ваява́ць, ; незак.

  1. Весці вайну, удзельнічаць у вайне, змагацца.

    • В. да перамогі.
    • В. з недахопамі (перан. змагацца).
  2. перан. Сварыцца, буяніць.

    • Напіўся, вось і ваюе.

ваяво́да, , м.

  1. У Старажытнай Русі: начальнік войска, кіраўнік горада ці акругі.

  2. На тэрыторыі Заходняй Беларусі з 1920 да 1939 года і ў Польшчы: кіраўнік ваяводства.

|| прым. ваяводскі, .

ваяво́дства, , н.

  1. Пасада ваяводы.

  2. Адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў Старажытнай Русі, якой кіраваў ваявода.

|| прым. ваяводскі, .

вая́ка, , м.

Вопытны і храбры воін (уст.) або той, хто ваюе задзірыста і няўдала (разм. іран. або жарт.).

  • Праслаўлены в.
  • Гэта быў мудры в.: на тачыле Байкал пераплываў.