Verbum

узвар, ✂, м.

Адвар з ягад, траў і пад.

узварушыцца, ✂; зак.

1. Пачаць варушыцца, рухацца.

   • Мурашкі ўзварушыліся.

2. перан. Выйсці са стану вяласці, расшавяліцца (разм.).

   • Вяскоўцы ўзварушыліся — пачаўся сенакос.

|| незак. узварушвацца, ✂.

узварушыць, ✂; зак.

1. Злёгку паварушыць, разварушыць.

   • У. зямлю вакол дрэва.

2. перан. Вывесці са стану вяласці, пасіўнасці; расшавяліць, узняць; абудзіць, ажывіць (разм.).

   • У. народ.
   • У. успаміны.

3. перан. Выклікаць глыбокія пачуцці, узрушыць (разм.).

   • Вестка надта ўзварушыла яе.

|| незак. узварушваць, ✂.

узвесці, ✂; зак.

1. Ведучы, дапамагчы ўзысці, падняцца наверх чаго-н.

   • У. дзіця на ганак.

2. Узняць (вочы, позірк), паглядзець уверх.

   • У. вочы на каго-н.

3. Прывесці ў гатовае да выстралу становішча (пра зброю).

   • У. курок.

4. Збудаваць, паставіць.

   • У. будынак.
   • У. помнік.

5. перан. Узвысіць да якога-н. стану, звання; надаць чаму-н. іншае ці важнае значэнне.

   • У. ў ранг заслужанага дзеяча навукі.
   • У. ў абсалют.
   • У. што-н. у закон.

6. перан. Несправядліва прыпісаць каму-н. што-н.

   • У. паклёп на каго-н.

7. што ў што (у якую-н. ступень, у квадрат, у куб). Памножыць лік (ці велічыню) сам на сябе столькі разоў, колькі вызначае паказчык ступені.

   • У. сем у куб.

|| незак. узводзіць, ✂.

|| наз. узвядзенне, ✂ і узвод, ✂.

узвіхрыцца, ✂; зак.

Закружыцца віхрам.

• Узвіхрыўся пыл на дарозе.

узвіцца, ✂; зак.

1. Наматацца.

   • Ніткі ўзвіліся на шпульку.

2. Узляцець увысь, падняўшыся, закруціцца, закружыцца.

   • Узвіліся галубы.
   • Узвіўся клубок агню.

3. перан. Прыйсці ў раздражнены стан (разм.).

|| незак. узвівацца, ✂.

узвіць, ✂; зак.

1. Навіць, наматаць на што-н.

   • У. ніткі на вітушку.

2. Падняўшы, закружыць, закруціць.

   • Вецер узвіў шматкі паперы.

|| незак. узвіваць, ✂.

узвод​¹, ✂, м.

Падраздзяленне роты, эскадрона або батарэі.

|| прым. узводны, ✂.

• Узводны (наз. узводны камандзір).

узвод​², ✂, м.

1. гл. узвесці.

2. мн. -аў. Прыстасаванне ва ўдарным механізме зброі, якое дае магчымасць узвесці курок (спецыяльны тэрмін).

   • Курок на ўзводзе.

◊

• На ўзводзе (разм.) — 1) у стане ап’янення; 2) у стане нервовага ўзбуджэння.

|| прым. узвадны, ✂.

узвысіцца, ✂; зак.

1. Узняцца ўвысь, падняцца вышэй навакольнага (паэт.).

2. перан. Дасягнуць больш высокага грамадскага становішча, значэння.

   • Жаданне ў.

|| незак. узвышацца, ✂.

|| наз. узвышэнне, ✂.