Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні
абвгдеёжзійклмнопрстуфхцчшэюя
аеёілнорсуыэюя
гджзлмнрстхцчш

механіка​1, ✂, ж.

  1. Навука аб руху цел у прасторы і аб сілах, якія выклікаюць гэты рух.

    • Тэарэтычная м.

  2. Галіна тэхнікі, што займаецца пытаннямі прымянення вучэння пра рух і сілы для вырашэння практычных задач.

    • Прыкладная м.

  3. перан. Складанае ўстройства, падаплёка чаго-н. (разм.).

    • Хітрая м.

◊

  • Нябесная механіка — раздзел астраноміі, які вывучае рух нябесных цел Сонечнай сістэмы.

|| прым. механічны, ✂.

  • М. рух.

механіка​2, ✂, ж.

  1. Навука аб руху цел у прасторы і аб сілах, якія выклікаюць гэты рух.

    • Тэарэтычная м.

  2. Галіна тэхнікі, што займаецца пытаннямі прымянення вучэння пра рух і сілы для вырашэння практычных задач.

    • Прыкладная м.

  3. перан. Складанае ўстройства, падаплёка чаго-н. (разм.).

    • Хітрая м.

◊

  • Нябесная механіка — раздзел астраноміі, які вывучае рух нябесных цел Сонечнай сістэмы.

|| прым. механічны, ✂.

  • М. рух.

механіст, ✂, м.

Паслядоўнік механіцызму.

механіцызм​1, ✂, м.

Антыдыялектычны філасофскі кірунак, які зводзіць усю разнастайнасць свету да механічнага руху аднародных часціц матэрыі, а складаныя заканамернасці развіцця да законаў механікі.

|| прым. механістычны, ✂.

механіцызм​2, ✂, м.

Антыдыялектычны філасофскі кірунак, які зводзіць усю разнастайнасць свету да механічнага руху аднародных часціц матэрыі, а складаныя заканамернасці развіцця да законаў механікі.

|| прым. механістычны, ✂.

механічны, ✂.

  1. гл. механіка і механізм.

  2. Машынальны, які не рэгулюецца свядомасцю; аўтаматычны.

    • Запомніць механічна (прысл.).

меціць​1, ✂; незак.

Ставіць на кім-, чым-н. адметны знак, метку.

|| зак. памеціць, ✂.

|| наз. метка, ✂.

меціць​2, ✂; незак.

  1. Старацца папасці ў каго-, што-н.

    • М. у звера.

  2. з інф. Мець намер, намервацца ажыццявіць якое-н. дзеянне.

    • М. укусіць.

  3. Імкнуцца заняць якое-н. становішча, пасаду (разм.).

|| зак. намеціць, ✂.

мецца, ✂; незак.

  1. Быць у наяўнасці; знаходзіцца, існаваць.

    • Маецца запас харчоў.

  2. Адчуваць сябе.

    • Як вы маецеся?

  3. з інф. Аб тым, што павінна быць, мець намер.

    • Меўся ўчора прыехаць.

◊

  • Маецца на ўвазе — мяркуецца, падразумяваецца.

мецца-сапрана, нескл., н.

  1. Жаночы голас, сярэдні паміж сапрана і кантральта.

  2. Спявачка з такім голасам (вык. пры гэтым значэнні ўжыв. у ж.р.).