Verbum

дзівіць, ✂; незак.

Выклікаць здзіўленне, рабіць моцнае ўражанне.

• Хірурга дзівіла цярплівасць раненага.
• Яна прыгажосцю дзівіла.

дзівосны, ✂.

1. Незвычайны, казачна-дзіўны.

   • На вокнах дзівосныя ўзоры пакінуў мароз.

2. Цудоўны, непараўнальны па хараству.

   • Дрэвы стаялі ў сваім дзівосным жоўта-барвовым убранні.
   • Дзівосна (прысл.) гучала жалейка.

3. Вельмі добры, выдатнай якасці.

   • Ад дзівоснай стрэльбы вачэй не адарваць.

|| наз. дзівоснасць, ✂.

дзіда, ✂, ж. (уст.).

1. Старадаўняя колючая зброя ў выглядзе доўгага дрэўка з вострым металічным наканечнікам; піка.

2. перан. Пра што-н. высокае, вастраверхае.

   • Далёка за полем узвышалася ў неба чорная дзіда касцёла.

дзік, ✂, м.

Дзікі кабан; вепр.

• Увосень дзікі ласуюцца жалудамі.

|| прым. дзічыны, ✂.

дзікабраз, ✂, м.

Жывёліна атрада грызуноў, спіна і бакі ў якой пакрыты доўгімі іголкамі.

|| прым. дзікабразавы, ✂.

• Дзікабразавае шчацінне.

дзікаваты, ✂.

Трохі дзікі.

• Характар у старога быў пануры, д.
• Дзікавата (прысл.) паводзіць сябе.

|| наз. дзікаватасць, ✂.

дзікарослы, ✂.

Які расце ў дзікім стане (пра расліны).

• Дзікарослыя лекавыя травы.

дзікі, ✂.

1. Які знаходзіцца на першабытнай стадыі развіцця (пра людзей), некультываваны (пра расліны), не прыручаны (пра жывёл).

   • Дзікія плямёны.
   • Дзікая яблыня.
   • Дзікая качка.

2. Незаселены, неабжыты.

   • Д. кут.

3. Неўтаймаваны, шалёны.

   • У душы яго кіпеў д. гнеў.

4. Люты, зверскі.

   • Дзікая расправа.
   • Дзікае забойства.

5. Нелюдзімы, які дзічыцца, пазбягае людзей.

6. Не звязаны ні з якімі арганізацыямі, які дзейнічае самастойна (разм.).

   • Дзікая арцель.
   • Д. пляж.
   • Адпачываць дзікім спосабам (не па пуцёўцы).

◊

• Дзікае мяса (разм.) — пабочная нарасць на ранах, якія доўга не зажываюць.

|| наз. дзікасць, ✂.

дзіклівы, ✂ (разм.).

1. Які дзічыцца, саромеецца людзей, асабліва чужых.

   • Дзіклівае дзіця.

2. Недаверлівы, палахлівы (пра жывёл).

   • Д. кот.

|| наз. дзіклівасць, ✂.

дзікун, ✂, м.

1. Чалавек з племені, якое знаходзіцца на ступені першабытнай культуры; нецывілізаваны чалавек.

2. Нелюдзімы, дзікаваты чалавек, які пазбягае людзей (разм.).

|| ж. дзікунка, ✂.

|| прым. дзікунскі, ✂.