Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

карпаніна, , ж. (разм.).

Марудлівая, малапрадукцыйная работа.

  • Не работа, а толькі к.

карпаратыўны, .

Вузкагрупавы, замкнуты ў межах карпарацыі.

  • Карпаратыўныя інтарэсы.

|| прым. карпаратыўнасць, .

карпарацыя, , ж.

  1. Група асоб, аб’яднаных адной прафесіяй або саслоўнымі інтарэсамі.

    • Радыёвяшчальная к.
  2. Адна з форм манапалістычнага аб’яднання.

карпатлівы, .

  1. Старанны да дробязей, дбайны, але марудлівы, павольны.

    • К. супрацоўнік.
  2. Які патрабуе такой стараннасці і руплівасці.

    • Карпатлівая праца.

|| наз. карпатлівасць, .

карпач, , м. (разм. зневаж.).

Той, хто марудна робіць якую-н. работу, павольна корпаецца.

|| ж. карпачка, .

карпець, ; незак. (разм.).

  1. над чым і без дапаўнення. Старанна, цярпліва і доўга займацца чым-н.

    • К. над рукапісам.
  2. перан. Жыць у пакутах, цяжкіх умовах.

    • Вось так карпею ўсё жыццё.

карсар, , м.

Даўней на Захадзе: марскі разбойнік, пірат.

|| прым. карсарскі, .

карст, , м. (спец.).

Стан зямной паверхні ў месцах, глеба якіх ўтворана з растваральных прыроднымі водамі асадкавых буйназярністых парод.

|| прым. карставы, .

  • Карставыя ўтварэнні.
  • Карставыя пячоры.

карт, , м.

Гоначны мікралітражны аўтамабіль з матацыклетным рухавіком і без кузава.

карта, , ж.

  1. Зменшаны чарцёж паверхні Зямлі, зорнага неба або паверхні якой-н. планеты.

    • Геаграфічная к.
    • К. Месяца.
    • Астранамічная к.
  2. Адзін з цвёрдых папяровых лісткоў, якія складаюць калоду для гульні і адрозніваюцца паміж сабой па намаляваных ка іх умоўных фігурах або ачках чатырох масцей.

    • Калода карт.
    • Зблытаць карты (таксама перан. разладзіць, парушыць чые-н. планы, намеры).
    • І карты ў рукі (перан. пра таго, хто мае ўсе магчымасці, умовы для чаго-н.).
    • К. біта (таксама перан. пра чый-н. правал, пройгрыш).
    • Раскрыць карты (таксама перан. перастаць трымаць у тайне свае планы і намеры).
    • Ставіць на карту што-н. (таксама перан. рызыкаваць чым-н., спадзеючыся на выгаду, выйгрыш).
  3. мн. Гульня пры дапамозе калоды такіх лісткоў.

    • Гульня ў карты.
  4. Бланк для запаўнення якімі-н. звесткамі.

    • Санаторная к.

|| прым. карцёжны, і картачны, .