Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

боезабеспячэ́нне, -я, н.

Забеспячэнне войск узбраеннем і боепрыпасамі.

боепрыпа́сы, -аў.

Баявыя прыпасы: міны, снарады, патроны, бомбы і пад.

Бо́жухна, м. (з вялікай літары; разм.).

Ужыв. як форма звароту да Бога.

бой, бо́ю, мн. баі́, баёў, м.

1. гл. біць.

2. Узброенае сутыкненне, бітва.

Наступальны б.

3. Барацьба, спартыўнае спаборніцтва.

Кулачны б.

4. перан. Змаганне з тым, што перашкаджае ў жыцці і працы.

Б. з недахопамі.

5. зб. Біты посуд, шкло і пад.

Цагляны б.

бо́йка¹, -і, ДМ -йцы, мн. -і, бо́ек, ж.

Прылада для збівання масла.

бо́йка², -і, ДМ -йцы, мн. -і, бо́ек, ж.

Сварка, сутычка з узаемнымі пабоямі.

бо́йкі, -ая, -ае.

1. Рашучы, смелы.

Б. хлопец.

2. Скоры, жвавы.

Б. адказ вучня.

Бойка (прысл.) адказваць на пытанні.

3. Поўны руху, ажыўлены.

Б. рынак.

|| наз. бо́йкасць, -і, ж.

Б. характару.

бо́йлер, -а, мн. -ы, -аў, м.

Апарат для награвання вады ў сістэмах цеплазабеспячэння.

|| прым. бо́йлерны, -ая, -ае.

Бойлерная (наз.) на ЦЭЦ.

бо́йня, -і, мн. -і, бо́ень і бо́йняў, ж.

1. Прадпрыемства, дзе забіваюць жывёлу на мяса.

2. перан. Масавае забойства людзей; пабоішча.

Крывавая б.

бок, бо́ка і бо́ку, М на баку́, мн. бакі́, бако́ў, м.

1. -а. Правая або левая частка цела.

Адлежаць б.

2. -у. Напрамак у прасторы, месца.

Пайсці ў розныя бакі.

Паўднёвы б. лесу.

3. -у. Прастора злева ці справа ад сярэдзіны.

Па другі бок вуліцы.

4. -у, перан. Становішча па-за галоўнымі падзеямі чаго-н.

З боку лепш відаць.

5. -у. Адна з дзвюх паверхняў чаго-н.

Не дакрылі другі б. страхі.

Добры б. матэрыі.

6. -у, перан. Якія-н. рысы, асаблівасці.

Паказаць сябе з лепшага боку.

7. -у. Чалавек ці група асоб, якія супрацьстаяць іншаму чалавеку або групе.

Спрэчкі бакоў.

8. -у, перан. Пункт гледжання, погляд на што-н.

Абмяркоўвалася тэма з усіх бакоў.

9. -у. Ступень роднасных адносін.

Дзядзька з боку маці.

Бокам вылезці (выйсці) (разм.) — не прайсці дарэмна для каго-н.; адплаціцца.

Бок у бок — побач, адзін пры адным (стаяць, размяшчацца і пад.).

Пад (самым) бокам (разм.) — зусім блізка.

|| памянш. бачо́к, -чка́, мн. -чкі́, -чко́ў, м. (да 1 знач.).

|| прым. бакавы́, -а́я, -о́е (да 3 знач.).