Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

пячы́, пяку́, пячэ́ш, пячэ́; пячо́м, печаце́, пяку́ць; пёк, пякла́, -ло́; пячы́; пе́чаны; незак.

1. што. Гатаваць (ежу) сухім награваннем на адкрытым агні, у прыску, духу ці на патэльні.

П. пірагі.

П. бульбу.

П. яечню.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), каго-што і без дап. Дзеяннем чаго-н. гарачага, едкага ці вельмі халоднага ўтвараць апёк, адчуванне апёку.

Сонца пякло неміласэрна.

Крапіва пячэ.

Мароз пёк твар.

|| зак. спячы́, спяку́, спячэ́ш, спячэ́; спячо́м, спечаце́, спяку́ць; спёк, спякла́, -ло́; спячы́; спе́чаны.

|| наз. пячэ́нне, -я, н. (да 1 знач.).

пячы́ся, пяку́ся, пячэ́шся, пячэ́цца; пячо́мся, печаце́ся, пяку́цца; пёкся, пякла́ся, -ло́ся; пячы́ся; незак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Гатавацца сухім награваннем, на адкрытым агні, у духу або на патэльні.

Бульба пячэцца ў прыску.

Пячэцца яечня на патэльні.

2. Знаходзіцца на моцным сонцы, у гарачым месцы (разм.).

П. каля печы.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Мець здольнасць, уласцівасць абпальваць, жыгацца.

Крапіва пячэцца.

|| зак. спячы́ся, спяку́ся, спячэ́шся, спячэ́цца; спячо́мся, спечаце́ся, спяку́цца; спёкся, спякла́ся, -ло́ся (да 2 знач.).

пячэ́нне, -я, н.

1. гл. пячы.

2. Кандытарскі выраб у выглядзе тонкіх кавалачкаў, прыгатаваны са здобнага, звычайна салодкага цеста.

Пачак пячэння.

пяшко́м, прысл.

Пешым ходам, пехатой.

Ісці п.

|| памянш. пяшэ́чкам.

пяшчо́та, -ы, ДМо́це, ж.

1. Поўнае задавальненне чыіх-н. жаданняў, капрызаў.

Жыць у пяшчоце.

2. Пачуццё ласкі, замілавання, мяккасці ў адносінах да каго-, чаго-н.

Мацярынская п.

3. толькі мн. (пяшчо́ты, -чо́т). Учынкі, словы, якімі выказваюцца пачуцці ласкі, замілавання.

пяшчо́тнасць, -і, ж.

1. гл. пяшчотны.

2. Ласкавасць, пяшчота.

П. маці да дзяцей.

пяшчо́тны, -ая, -ае.

1. Поўны ласкі, замілавання, які выяўляе ласку, любоў.

П. позірк.

2. перан. Мяккі, лагодны, вельмі прыемны.

П. голас.

П. ветрык.

|| наз. пяшчо́тнасць, -і, ж.

пяю́н, пеюна́, мн. пеюны́, пеюно́ў, мн. (разм.).

Той, хто вельмі любіць спяваць, многа спявае; пявун.

|| ж. пяю́ха, -і, ДМ пяю́се, мн. -і, пяю́х.